tập trung vào một mục tiêu được. Họ không ngừng tìm kiếm mức tiền
thưởng cao bằng cách nhấp chuột loạn xạ trước các cánh cửa và cuối cùng
họ Kiếm được số tiền thưởng ít hơn rất nhiều.
Chúng tôi tiến hành một thí nghiệm khác, trong đó những cánh cửa
“chết” có thể được tái sinh. Ở thí nghiệm này, một cánh cửa vẫn biến mất
nếu không được ghé thăm trong 12 lần nhấp chuột. Nhưng một lần nhấp
chuột cũng làm nó sống lại. Điều này có khiến những người chơi sẽ không
nhấp chuột vào cánh cửa đó không? Câu trả lới là không. Chúng tôi vô
cùng ngạc nhiên khi người chơi tiếp tục lãng phí số lần nhấp chuột vào
cánh cửa “tái sinh”, mặc dù sự biến mất của cánh cửa đó không gây ra hậu
quả gì và nó được tái sinh dễ dàng. Đơn giản vì họ không chịu được cảm
giác mất mát và họ làm bất kỳ điều gì để giữ cho các cánh cửa không bị
đóng lại.
Làm thế nào chúng ta có thể tự giải phóng mình ra khỏi những ham
muốn phi lý trí như vậy? Năm 1941, triết gia Erich Fromm viết một cuốn
sách có tựa đề Escape from Freedom (Trốn thoát tự do). Theo ông, trong
nền dân chủ hiện đại, con người luôn lo lắng không phải bởi họ thiếu cơ hội
mà là vì họ có quá nhiều cơ hội. Trong xã hội hiện đại, điều này thể hiện rất
rõ. Chúng ta có thể làm bất cứ điều gì và sống theo cách chúng ta muốn.
Nhưng vấn đề đặt ra là cách chúng ta thực hiện ước mơ cúa mình. Chúng ta
phải phát triển mình bằng mọi cách, phải trải nghiệm tất cả các lĩnh vực của
cuôc sống. Nhưng khi ấy nảy sinh một vấn đề - liệu sự trải nghiệm cúa
chúng ta có quá mỏng manh không? Tôi tin rằng sự cám dỗ mà Fromm
đang mô tả là cái mà chúng ta thấy những người chơi chạy xô từ cánh cửa
này sang cánh cửa khác.
Nhưng điều lạ lùng hơn là chúng ta còn ham muốn theo đuổi những
cánh cửa không mang lại cho chúng ta nhiều lợi ích. Ví dụ, Dana, cô học
trò của tôi, từng kết luận rằng một trong những anh chàng theo đuổi cô rất
có khả năng sẽ là người thất bại. Vậy tại sao cô lại liều lĩnh chấp nhận mối
quan hệ với một anh chàng khác bằng cách duy trì mối quan hệ đang tàn
phai với một người lãng mạn nhưng kém hấp dẫn hơn? Tương tự, đã bao
nhiêu lần chúng ta mua một món hàng hạ giá không phải vì chúng ta cần nó
