Bài ca thứ nhất hát lên mà ngượng miệng
Ca dao cổ
T
RONG vùng chúng tôi thỉnh thoảng lại xuất hiện những tính cách mà ai
đã gặp, bao nhiêu năm sau, mỗi khi nhớ lại họ, vẫn cứ cảm thấy ghê rợn.
Trong số những tính cách ấy có nàng Ca-tê-ri-na, vợ ông thương gia I-dơ-
mai-lôp. Nàng đã từng là nhân vật chính của một tấn bi kịch khủng khiếp,
khiến về sau giới quý tộc chúng tôi, do một người nào đó khởi đầu đã mệnh
danh nàng là Phu nhân Mắc-bét của quận Mư-xen-xki.
Ca-tê-ri-na không phải trang tuyệt sắc, nhưng có một vẻ đẹp rất ưa nhìn.
Lúc ấy nàng mới hai mươi tư tuổi, không cao, nhưng thân hình thon thả,
cân đối. Cổ trắng ngần như tạc bằng cẩm thạch. Hai vai tròn lẳn. Ngực rắn
chắc. Mũi dọc dừa xinh xắn. Mắt đen long lanh. Trán cao và trắng. Đặc biệt
nàng có mái tóc đen nhánh. Nàng được cả gia đình gả cho ông thương gia
I-dơ-mai-lôp của chúng tôi ở thị trấn Tu-xoa-ri, thuộc tỉnh Cua- xki. Nàng
lây chồng không phải do tình yêu, mà chỉ đơn giản là ông I-dơ-mai-lôp ngỏ
lời. Mà Ca-tê-ri-na lại là con gái nhà nghèo, không làm gì có quyền lựa
chọn người nào mình thích, người nào không. Ông I-dơ-mai-lôp thuộc loại
khá giả trong thị trấn chúng tôi: ông buôn bột mì, có cả một xưởng xay bột
cho thuê: thêm một trang trại lắm hoa lợi ở bên rìa thị trấn: và một dinh cơ
khá lớn trong phố. Nói chung ai đã buôn bán thì đều sống sung túc. Gia
đình ông cũng không đông: mỗi cụ Ti-mô-phê-ich, thân sinh ra ông I-dơ-
mai-lôp đã gần tám mươi và góa vợ từ lâu, bản thân ông I-dơ-mai-lôp ngoài
năm chục và Ca-tê-ri-na, thế là hết. Hai vợ chồng lấy nhau đã hơn bốn năm
nhưng vẫn chưa có con. Người vợ trước cũng không được đứa con nào:
mặc dù bà ta sống với ông I-dơ-mai-lôp hai chục năm rồi mới chết và ông
mới lấy bà Ca-tê-ri-na. Ông hy vọng ít ra người vợ kế này sẽ đẻ cho ông
một thằng con trai để tiếp nối danh hiệu thương gia và thừa hưởng tài sản
vốn liếng ông để lại sau này. Nhưng cho đến giờ ông vẫn chưa đạt được
mong ước.
Không có con, ông I-dơ-mai-lôp rất luồn. Mà không phải riêng ông: cụ Ti-
mô-phê-ích và cả nàng Ca-tê-ri-na nữa cũng buồn không kém. Cuộc sống