10. Vương chính duy tân
Chuyển nhà từ Teppōzu về Shinsenza
Năm đó rồi cũng qua, thấm thoắt đã đến cuối năm Keiō thứ ba (1867-ND).
Tình hình thế sự trở nên bạo loạn và các học trò của tôi, theo lẽ tự nhiên,
cũng bị ảnh hưởng theo. Người về quê, người đi phiêu tán nơi khác nên số
lượng học trò ngày càng giảm.
Đúng lúc đó, Yashiki của ngài Okudaira ở Teppōzu được dùng để làm nơi
lưu trú của người nước ngoài và Mạc phủ yêu cầu phải hiến đất, nên tôi
không thể ở lại đó được. Vì vậy, cuối tháng 12 năm Keiō thứ ba, tôi phải
mua lại Yashiki hạng trung của lãnh chúa vùng Arima (Hữu-Mã), ở khu
Shinsenza (Tân-Tiền-Tọa).
Tôi vừa chuyển nhà xong thì Teppōzu được xây dựng thành nơi lưu trú của
người nước ngoài và năm Keiō thứ tư, tức Tết năm Minh Trị thứ nhất
(1868-ND), cuộc chiến tranh Fushimi (Phục-Kiến) nổ ra. Tướng quân
Yoshinobu (Khánh-Hỷ) trốn về Edo. Và thế là xảy ra một sự kiện lớn, đó
là sự khởi đầu của thời kỳ Vương chính duy tân. Khi đó, tôi vẫn không can
hệ gì đến chính trị. Sau đó, chính quyền Vương chính duy tân cũng bắt đầu
những hoạt động chính trị, nhưng tiếp đây xin được kể những câu chuyện
từ thuở nhỏ để làm rõ thêm về thái độ không liên quan đến chính trị của tôi.
Một mình tiến thoái trong cuộc duy tân
Tôi vốn sinh ra trong một gia đình sĩ tộc cấp thấp. Khi đó, Nhật Bản vẫn ở
vào tình trạng của một xã hội phong kiến, nên bất kỳ ở đâu cũng như nhau,
chế độ trong các lãnh địa nhất mực đều thủ cựu. Quyền hạn và đẳng cấp
của mỗi võ sĩ đều được quy định chặt chẽ. Võ sĩ đẳng cấp trên là trên, mà
võ sĩ đẳng cấp dưới là dưới. Tất cả như bị lèn kín trong một chiếc hộp
không thể cựa quậy được.
