9.1. Phân biệt giữa trí nhớ và hồi ức
Khi mọi người nói rằng trí nhớ của họ đã giảm sút là thực ra họ đang
nói về hồi ức, vì khi đó họ khó hồi tưởng lại những thông tin đã có trong
đầu. Trí nhớ lưu giữ tất cả, nhưng chỉ có khả năng nhớ lại được những gì
cần thiết và có ý nghĩa trong cuộc đời.
Dan Mikels tin rằng nhiều người dường như mất khả năng ghi nhớ khi
tuổi càng cao vì đối với họ cuộc sống đã đi vào ổn định, không còn nhiều
biến đổi lớn và nhiều dấu ấn như thời còn trẻ. Theo Mikels, mỗi một dấu ấn
là một sự kiện mới mẻ, khó quên, và có sự liên kết với những bit thông tin
khác đã có trong đầu.
Chẳng hạn, ký ức về ngày đầu tiên bạn đi làm. Bạn có thể nhớ rất rõ
những người đã gặp, nơi đã ăn trưa, thời tiết như thế nào và không khí làm
việc ở nơi đó ra sao. Có thể về những đặc điểm như thời tiết bạn không nhớ
lắm, nhưng về ngày tháng chắc chắn bạn sẽ nhớ rất rõ vì bản thân nó là một
mốc đánh dấu và liên quan đến nhiều chi tiết khác, nhiều bit thông tin khác
trong đầu bạn.
Đối với hầu hết chúng ta, giai đoạn đầu đời có rất nhiều dấu ấn quan trọng.
Càng lớn tuổi, thì khoảng cách giữa các bước ngoặt cuộc đời càng xa – một
phần vì chúng ta có xu hướng muốn có một cuộc sống ổn định, một phần vì
chúng ta đã trải nghiệm nhiều trong cuộc sống, trong đó có nhiều sự việc,
nhiều kinh nghiệm lặp lại như cũ.
Tuy nhiên, cuộc đời bạn không nhất thiết phải diễn ra theo cách này.
Để thúc đẩy trí nhớ của mình, Mikels gợi ý bạn nên làm nhiều việc mới, ăn
nhiều thức ăn lạ và đi đến những nơi chưa từng đến. Khi bạn quyết định đi
ăn ở ngoài, hãy đến một nhà hàng chưa từng đến và gọi những món chưa
từng ăn. Hãy tranh thủ cơ hội để có được những trải nghiệm mới – những
dấu ấn mới. Với cách sống hết mình như vậy, bạn đang tạo ra cho mình
những mối liên kết nhớ mới và nâng cao khả năng ghi nhớ tất cả các loại sự
vật, sự kiện và những thông tin mới.