năm sau một trong số họ nhận xét: “Bà ta quay mũi tàu dường như muốn
che khuất để chúng tôi không nhìn thấy cảnh tượng hãi hùng”.
Trăm trang ghi chép của tôi, tôi đã cho chúng những cái tên như: Rafiki,
Uncle Bert, Icarus,v.v…
Việc làm này không phải là dễ dàng. Các sách hướng dẫn nghiên cứu
về việc này không mấy phù hợp. Tôi chưa thấy thoả mãn. Tự tôi cảm thấy
lũ khỉ luôn tỏ ra nghi ngờ đối với những kẻ lạ chỉ ngồi yên mà quan sát.
Chính vì vậy, tôi đã cố gắng gây lòng tin và khơi gợi tính tò mò của chúng
bằng cách hành động giống như một con khỉ đột. Tôi bắt chước chúng từ
cách ăn, cách bới lông, cho đến các tiếng kêu, thậm chí cả những tiếng ợ
sâu thật kinh khủng.
Lũ khỉ phản ứng lại rất thuận lợi, mặc dù phải thừa nhận những
phương pháp này không phải lúc nào cũng đúng. Thế nhưng,phải luôn giữ
bình tĩnh, thở đều, hoặc ngồi giả vờ nhai tóp tép cọng cần tây dại, dường
như đó là món khoái khẩu nhất trên thế giới.
Khỉ đột là loài lớn nhất trong số các loại khỉ hình người. Một con đực
trưởng thành có thể cao tới 6 feet, nặng 400 pound hoặc hơn; sải tay dài 8
feet. Chúng thường sinh sống trong những vùng rừng ẩm ướt ở Trung Phi.
Chỉ còn có khoảng vài nghìn con, xếp hàng đầu trong những loài quý hiếm.
Một phần lãnh thổ của chúng dược thành lạp khu bảo tồn. Trên lý thuyết,
chúng được bảo vệ rất chặt chẽ. Nhưng trong thực tế, chúng lại bị dồn vào
những khu vực hẹp hơn, chủ yếu là do bọn săn trộm và lũ người Batusi.
Nếu không có những biện pháp hiệu quả cứng rắn hơn để bảo vệ loài khỉ
đột núi, thì có lẽ chỉ trong hai hoặc ba thập kỷ nữa chúng sẽ bị tuyệt chủng.
Một trong những bước tiến cơ bản để bảo vệ một loài động vật đang bị
đe doạ là tìm hiểu rõ hơn về chúng: thói quen ăn uống, việc tìm bạn tình,
thói quen sinh sản và các hành vi trong bầy đàn, v.v.. Tôi từng đọc tài liệu
nghiên cứu của Jane Goodall về loài tinh tinh và đến thăm trang trại của bà
ở Công Viên Quốc Gia Tanzania’s Gombe. Name 1967, với sự giúp đỡ của
tiến sĩ Louis Leakey và sự tài trợ của Hội Đại Lý quốc gia và Quỹ Tài trợ
