2.1. Vài nét về bộ não người
Bộ não người là một khối chất nguyên sinh phức tạp nhất trong thế
giới vạn vật. Nó được biết đến như một cơ quan phát triển cao, có thể tự
học tập. Cơ thể khoẻ mạnh và môi trường thuận lợi sẽ giúp cho họat động
của bộ não có thể duy trì tốt trong vòng hơn 100 năm.
Bộ não ta có ba phần cơ bản: Phần cuống (stem) hay còn gọi là “não
loài bò sát”; Hệ thống limbic hay “não của động vật có vú”; Vỏ não. Nhà
nghiên cứu, tiến sĩ Paul MacLean gói gọn ba phần này thành “bộ não ba
ngôi một thể”, bởi vì mỗi bộ phận của bộ não phát triển trong các khoảng
thời gian khác nhau trong quá trình tiến hoá của cơ thể chúng ta, mỗi phần
cũng có cấu trúc thần kinh và chức năng nhiệm vụ khác nhau.
Giai đoạn phát triển đầu tiên là “não bò sát”. Ở giai đoạn này não của
ta cũng giống như não của tất cả các loài bò sát, bộ phận trí tuệ thấp nhất
của loài người. Bộ phận này họat động như một dây thần kinh vận động
cảm giác - nhận biết hiện thực tự nhiên thông qua 5 giác quan.
Hành vi được điều khiển bởi “phần não bò sát” mang bản năng sinh
tồn, đây là xu hướng của tất cả các loài. Phần não này quan tâm đến thức
ăn, chỗ ở, sinh sản và bảo vệ lãnh thổ. Khi ta cảm thấy nguy hiểm, “phần
não bò sát” sẽ thúc đẩy ta chống chọi và đấu tranh hoặc chạy trốn khỏi
nguy hiểm, đây là sự phản ứng “chiến đấu hoặc tháo chạy”. Trong suốt giai
đoạn phát triển đầu tiên của loài người, phản ứng này rất cần thiết. Tuy
nhiên, nếu phần não này chi phối thì chúng ta không thể tư duy ở mức độ
cao hơn. Xung quanh phần não bò sát là một hệ thống limbic phức tạp
khổng lồ hay còn gọi là “não của động vật có vú”. Đây là giai đoạn phát
triển cao hơn rất nhiều trong thời kỳ tiến hoá của con người và là một phần
mà con người giống với tất cả các loài động vật có vú khác. Hệ thống
limbic nằm ngay trung tâm của bộ não chúng ta. Nó có chức năng thể hiên
tình cảm và nhận thức khi thể hiện cảm giác, khoái cảm, trí nhớ và khả
năng học tập. Nó cũng kiểm soát nhịp sinh học của con người như cơn
