với Giám mục uy tín Mark ở Munich, và như một nhà thương thuyết
thế tục, ông đã đề nghị các con đường giải quyết mâu thuẫn này. Cuối
cùng, tháng 5-2007, tại nhà thờ Vasily Blazhennyi trên Quảng trường
Đỏ đã diễn ra lễ hiệp nhất long trọng các Giáo hội Chính thống giáo
Nga.
Sự thống nhất có cái giá của nó. Các giáo xứ ở hải ngoại vẫn duy
trì sự điều hành độc lập của mình. Như một dấu hiệu công khai chứng
tỏ rằng họ chẳng có gì chung với những tội ác quá khứ, ngay từ năm
1981, Giáo hội Chính thống giáo hải ngoại đã phong thánh những
thành viên trong gia đình hoàng tộc bị sát hại và đã yêu cầu Giáo hội
Chính thống giáo Nga cũng làm như thế trước khi hiệp nhất. Và như
thế, Công chúa Đức Elizabeth Aleksander Luise Alice Hesse-
Darmstadt cuối cùng đã trở thành thánh Elizabeth.
Tiềm năng về một phiên bản mới của liên minh cổ xưa giữa ngai
vàng và bàn thờ ở Nga còn lớn. Đa số dân chúng, như các thăm dò chỉ
ra, tự xem mình là thành viên của Giáo hội Chính thống giáo Nga,
mặc dù nhiều người chỉ đi lễ vào những ngày lễ truyền thống. Sau 80
năm tồn tại nhà nước vô thần, mong muốn cứu rỗi linh hồn của dân
chúng là rất lớn. “Nhà thờ - đó là một phần lịch sử chung của chúng
tôi”, Putin giải thích động lực của mình trong nỗ lực thống nhất các
Giáo hội Chính thống giáo Nga trong cuộc tham quan đến nhà nguyện
riêng đêm ấy. Hình tượng đó, bức ảnh thánh Elizabeth mà ông được
tặng, với ông là thêm một dấu hiệu nữa cho thấy việc tái hợp quan
trọng đến đâu.
Vladimir Putin đã không là Vladimir Putin, nếu như vào đêm
hôm ấy không nhấn mạnh mối liên hệ có tính biểu tượng của những sự
kiện này: “Thánh Elizabeth đã trở về nhà. Trước cách mạng, bà và
chồng đã sống trong lãnh thổ của dinh thự tổng thống này”, ông tắt
đèn và đóng cửa. “Không có mối liên hệ với kinh nghiệm tôn giáo và
lịch sử”, Putin tóm tắt tôn chỉ của mình lúc chia tay, “nước Nga sẽ
