QUẦN ĐẢO NGỤC TÙ - Trang 127

Lithuania, nhất là gặp trường hợp hoạt động có tổ chức (hay nghi ngờ có tổ
chức) thì bắt được trong nào phải mạnh tay “khai thác” liền để bắt thêm
thật nhiều, thanh toán gốc rễ.
Thí dụ điển hình là vụ Romualdas Skyrius, con trai của Pranus Skyrius
người Lithuania, nhóm của hắn có cỡ năm mươi người và năm 1945 bị cáo
về tội rải truyền đơn chống chính quyền. Hồi đó Lithuania có ít khám
đường quá nên tất cả bị đưa về tống vô một trại giam gần Velsk trong tỉnh
Archangel. Nơi đây một số bị tra tấn, một số vừa làm quần quật vừa bị
thẩm vấn đến chịu không nổi nên trên năm mươi người làm bản tự thú hết!
Nhưng chỉ ít lâu sau có tin từ Lithuania đưa sang cho hay những thủ phạm
đích thực của vụ rải truyền đơn đã tìm ra, trong nhóm đầu tiên không ai
dính dấp hết.
Năm 1950 ở khám dọc đường Kuibyshev, tình cờ tôi có dịp gặp một dân
miền Ukraine từng bị nếm đủ mục tra tấn buộc phải khai ra bằng hết đồng
lõa. Mục tra tấn kỳ lạ nhất là tống vô một chiếc hộp đứng, không thể cục
cựa mà phải đứng sững suốt ngày đêm. Hắn ta được cấp một cây gậy để
chống lên ngũ đỡ, một ngày đúng 4 giờ đồng hồ. Sau chiến tranh, một nhân
viên Viện Hàn lâm Khoa học là nữ Bác học Levina cũng bị câu lưu, tra tấn
chỉ vì có mấy người bạn giao thiệp với bà con họ hàng của bà vợ thứ hai
Stalin.
Không phải chờ đến 1937 giá trị bản tự thú mới được công nhận là đích
đáng nhất trong các thứ tang vật, bằng cớ. Ngay từ những năm 1920, giá trị
của nó đã được đề cao rồi bất quá 1937 chỉ là năm Chưởng lý Vyshinsky
cho ra đời bản Huấn từ đặc biệt cho các thẩm vấn viên, ủy viên Công tố.
Chúng ta chỉ được biết đến tư tưởng đặc sắc của ông Chưởng lý 20 năm
sau, khi Vyshinsky đã xuống chân. Lại chỉ được biết những khoản trích
đăng ở các báo, làm như họ mổ xẻ một vấn đề mà ai ai cũng biết cả rồi vậy!
Cái năm rùng rợn đó, Andrei Yanuaryevich Vyshinsky đã sử dụng đến ngôn
từ biện chứng mềm dẻo nhất (mềm dẻo đến độ một công dân Xô Viết thời
buổi này hay một bộ máy tính điện tử đều không thể chấp nhận một khi
không phải là không có phải ra có) để nhấn mạnh trong một bản thuyết
trình rất phổ biến trong một vài giới là những kẻ chết rồi chẳng bao giờ