toàn cô lập. Tù Solovetsky đã tưởng đâu thoát nạn cho đến khi ban đại diện
bị tách rời khỏi các anh em: họ đều được mời lên toa xe trên, đầy đủ
phương tiện hơn. Đến ga Vyatka toa xe đại diện được tách rời ra, đi theo
công voa về Tobolsk còn toàn thể phạm nhân như "rắn mất đầu" được tiếp
tục chở tới "khánh thành" trung tâm Verknhe – Uralsk vừa được trang bị
lại. Để áp đảo tinh thần đám tù Solovetsky ngỡ ngàng vì mất thành phần
lãnh đạo nhà nước đặc cử 2 cán bộ "thứ dữ" Yagoda và Katanya.
Đến đây họ mới trắng mắt ra: cuộc tuyệt thực tưởng thắng phần nào bỗng là
cả một thảm bại! Ở Verknhe Uralsk chế độ đặc biệt bỗng mất hết. Quyền
lợi duy nhất còn sót lại là đề cử ban đại diện thì chính ban đại diện cũng bị
hạn chế lại giữa các phòng. Biện pháp chống đối còn có thể làm được là hò
hét thì bị lính canh át đi bằng súng! Chớ nghĩ tới phá hoại, đập bể đổ nhà
lao: phá hư cái gì mất luôn cái đó, đập bể cửa kính thì mùa đông tới tha hồ
chết rét!
Theo nhân chứng Pyotr P. Rubin thì năm 1928 tù Verknhe Uralsk ráng vùng
lên bằng một đợt tuyệt thực như mấy năm trước ở Solovetsky. Toàn trại
tham gia nhưng tinh thần yếu hẳn. Được mấy hôm thình lình từng toán lính
canh xông vô "hạ" từng xà lim một. Đám tù mấy ngày nhịn ăn sắp lả được
ăn gậy và giày bốt no nê đến chết ngất hết! Cuộc tuyệt thực chấm dứt luôn
và Verknhe Uralsk nổi danh địa ngục từ ngày đó!
*
Thì ra võ khí tuyệt thực lỗi thời rồi. Đe doạ nhịn ăn đến chết thực sự chỉ có
ảnh hưởng nếu Ban Quản đốc nhà lao còn nhất điểm lương tâm hay còn sợ
phản ứng của dư luận. Bọn cai ngục Verknhe Uralsk đâu có ngây thơ, khờ
khạo như các đấng tiền bối thời Nga hoàng, thấy tù tuyên bố tuyệt thực là
bồn chồn, bấn loạn rồi coi như vấn đề quan trọng, nào canh chừng nào săn
sóc.
Ngày xưa nhà cách mạng Valentino tuyệt thực 12 ngày, cuộc điều tra phải
ngưng tức thời. Năm 1912-1913 mỗi đợt tuyệt thực của tù khổ sai Orel là
một lần nới lỏng chế độ nhà tù. Năm 1914, Dzerzhinsky và 4 đồng chí nhịn
ăn nhịn uống 5 ngày là bao nhiêu yêu sách được thoả mãn đủ. Hồi đó tù
