đồng chí Chưởng lý Vyshinsky phát biểu! Nguyên tắc đã định vậy thì nhất
định chẳng thể chấp nhận những lý luận lạc hậu, cũ rích về có tội hay
không có tội.
*
Đợt sóng ngược chiều năm 1939 là một đột biến chưa từng nghe thấy trong
lịch sử, một vết đen trên trang thành tích. Nó chẳng phải đợt sóng lớn, số
người bị nhiều nhất chỉ từ 1 đến 2 phần 100, những kẻ còn bị giam giữ
nhưng chưa thành án. Chưa phải đưa đi đày và còn sống sót. Đúng vậy, đợt
sóng ngược thật nhỏ nhưng mục tiêu nhằm tới thì vô cùng hữu hiệu.
Đại khái cũng như thâu vô 1 rúp chỉ thối có 1 Kopeck nhưng cần phải tạo
vết nhơ này để bao nhiêu tội lỗi bẩn thỉu trút hết lên đầu thằng Yezhov
để củng cố cho đồng chí Beris vừa lên thay mà cũng đánh bóng cho Lãnh
tụ luôn cho sáng đẹp hơn nữa. Có thể nói, với một đồng kopeck nhà nước
đã chôn luôn một đồng rúp vô cùng khéo léo.
Dĩ nhiên nếu có đợt xét lại hồ sơ thì phải có một nhóm người được thả ra
thực sự. Một vài bài báo còn bạo dạn vạch rõ ràng những trường hợp riêng
rẽ của những nạn nhân mất mạng oan. Nhưng số thả ra quá ít, số còn kẹt thì
quá nhiều, chứng tỏ những người còn kẹt quả là có tội thực sự. Những
người vừa được tự do đâu dám hó hé, người nào cũng đã ký giấy tình
nguyện câm mà sự thực thì họ cũng đã bị kinh hoàng đến độ run sợ, hết nói
nổi! Vả lại có mấy người trong bọn đã thực sự nếm mùi đi-đày mà biết
quần đảo ngục tù nó như thế nào.
Cuộc sống vẫn tiếp diễn y trang: tối tối thì Mật vụ Áo đen vẫn mò đi “công
tác” mà ngày ngày đám trẻ vẫn ngoan ngoãn diễn hành.
Vả lại đồng kopeck được liệng ra thì nhà nước lại quơ vô, cùng trong một
năm, cũng do những khoản lợi hại của điều luật số 58 ghê gớm. Đúng thế,
sang đến năm 1940 thì còn ai nhớ ra đến lớp lớp những bà vợ vô khám chỉ
vì không chịu chối bỏ chồng. Và dân đô thị Tambov mấy ai còn nhớ trong
năm bình an đó có vụ cả một ban nhạc Jazz đang chơi cho rạp hát – chiếu
bóng Modern bỗng bị lùa hết cả đi vì tất cả đều là kẻ thù của dân tộc.
