California của những người di cư Mexico. Và người ta dự đoán rằng, số
dân Mỹ gốc Hispano từ 15 triệu hiện nay sẽ tăng lên 50 triệu (trong tổng số
240 triệu dân Mỹ) vào năm 2000. Dù sự nhập cư này là hợp pháp, bất hợp
pháp hay là “có vẻ hợp pháp”, thì điều đó cũng không có gì quan trọng.
Tuy nhiên có thể khẳng định, Mỹ là nước công nghiệp duy nhất sẽ còn có
thể đạt được sự tăng trưởng đáng kể trong ngành công nghiệp gia công
truyền thống trong vòng 20 năm hoặc 25 năm tới.
Xét trong mối quan hệ xã hội và văn hóa thì, việc nhập cư hàng loạt từ
Mexico đến Mỹ sẽ làm sâu sắc thêm những mâu thuẫn về dân tộc và sắc
tộc.
Chỉ riêng việc đạo Tin Lành ngày càng bị người Thiên Chúa giáo “lấn
át” đã cho thấy vấn đề tôn giáo trên khía cạnh chính trị cũng có thể trở nên
nóng bỏng. Ngoài ra cũng không loại trừ nguy cơ nội chiến về chủng tộc,
khi người “Chicano” từ Mexico đến tìm cách chèn ép những người da đen
Mỹ với vai trò đã được công nhận chính thức của người hạ đẳng, bao gồm
chút ít những đặc quyền, đặc lợi của một thiểu số nào đó. Rất may mắn cho
Mỹ là đã giải quyết được những vấn đề như vậy trong lịch sử của mình.
Nếu chỉ xét trên góc độ kinh tế thuần túy thì sự xâm nhập hàng loạt của
người Mexico lại là sự may mắn cho nước Mỹ, bởi vì nó đã cải thiện một
cách rõ ràng khả năng cạnh tranh của các hoạt động sản xuất của họ.
Tình hình này không thể so sánh được với các nước công nghiệp khác,
bởi vì nguồn dự trữ về người thất nghiệp ở đó, trong hầu hết các trường hợp
đã được khai thác cạn kiệt. Ở Mỹ và Nhật còn có rất ít lực lượng lao động
không tham gia trong các ngành công nghiệp. Phần lớn những người tiểu
nông đã chuyển sang công nghiệp, song họ vẫn còn một chút đất đai để
canh tác và chăn nuôi gia súc. Thực ra người Nhật vẫn chưa chinh phục
được số người Triều Tiên ít ỏi đã đến sinh sống ở Nhật từ nhiều năm. Ngay
ở Tây Âu cũng vậy, việc di cư rộng lớn của công nhân vãng lai trên thực tế
là không thể được, vì họ gây ra quá nhiều bất ổn xã hội.
