Nhìn một cách tổng quát thì các nước công nghiệp phương Tây dù ít hay
nhiều cũng sẽ tiếp tục đường lối hiện nay của người Thụy Sĩ và người Đức,
sẽ sớm đi đến việc giảm bớt số người nhập cư và công nhân du khách, hơn
là khuyến khích các luồng nhập cư ngày càng mạnh mẽ hơn.
Từ 250 năm nay, kể từ khi William Petty sáng lập ra môn thống kê vào
đầu thế kỷ XVIII, lần đầu tiên người ta quan sát được sự tăng trưởng nhanh
chóng của các thành phố ở Lanceshire và Yorkshire, và thấy rằng, một
thành phố tiếp nhận những người nhập cư không phải là không có giới hạn.
Nếu dòng chảy người nhập cư quá lớn, sẽ xảy ra khủng hoảng xã hội. Về
vấn đề này, những khu vực ổ chuột đen tối của các thành phố lớn ngày nay
của nước Mỹ cũng không khác gì các khu ổ chuột khủng khiếp trong tuổi
thơ của tôi, khi mà người Czech di cư đến Vienna những năm 1900,
Liverpool hay Manchester những năm 1850 mà Friedrich Engels biết đến
khá giống với thế giới đã được một tiểu thuyết gia viết trong tác phẩm của
ông, Turin của người Sicili, hay khu dân cư của người Chicano tại Los
Angeles, hay những khu ổ chuột của những “du khách công nhân” Thổ Nhĩ
Kỳ tại miền sông Ruhr của nước Đức. Những sự kiện cùng thời này đã
được Charles Dicken miêu tả trong tác phẩm gây sửng sốt của mình Hard
Times (Thời gian khó) được viết vào những năm 1840, về những nhà máy
chế biến bông ở Lancashire, những người vô sản bị đối xử tàn bạo, những
người không bao giờ trở về bởi sự khốc liệt của những “khu rừng công
nghiệp”.
Bởi vậy, có một điều chắc chắn là sự nhập cư hàng loạt tiếp theo sang thế
giới công nghiệp sẽ không còn xảy ra nữa, và nó sẽ vấp phải những trở ngại
to lớn. Vì lý do này mà các quốc gia công nghiệp sẽ phải tự giải quyết mọi
vấn đề với tiềm năng về sức lao động hiện có của mình. Họ sẽ phải chấp
nhận sự sụt giảm ngày càng trầm trọng của lực lượng lao động trẻ, độ tuổi
đến trường và phải điều chỉnh mong đợi của mình đối với lực lượng đó,
chấp nhận sự đa dạng ngày càng tăng của lực lượng lao động - số lao động
