Quốc gia khởi nghiệp Ebook.vn
chứng rõ ràng trong giới quân sự, cũng như một phần trong tập quán người Israel: Đào tạo
người lao động thành thạo nhiều chuyên môn, hơn là cực kỳ xuất sắc chỉ trong một lĩnh vực.
Lợi thế mà nền kinh tế và xã hội Israel thu được từ trải nghiệm nghĩa vụ quốc gia rộng lớn
này được một người - không phải người Mỹ hay Israel - giải thích tận gốc cho chúng tôi.
Gary Shainberg có vẻ bề ngoài giống một thủy thủ hơn là một người đam mê công nghệ, có
lẽ vì ông từng phục vụ 18 năm trong hải quân Anh. Hiện ông là Phó Chủ tịch phụ trách lĩnh
vực sáng tạo và công nghệ của hãng British Telecom. Ông gặp chúng tôi tại một quán bar ở
Tel Aviv trong một buổi chiều muộn. Đây thực chất là một trong rất nhiều chuyến công tác
của ông tới Israel, ông đang trên đường tới vùng Vịnh, cụ thể là đến Dubai
“Có điều gì đó trong gen sáng tạo của người Israel mà ta không thể giải thích được”,
Shamberg nói. Nhưng ông cũng bắt đầu một giả thuyết. “Tôi nghĩ nó đến từ sự trưởng
thành. Bởi không đâu trên thế giới, người ta vừa làm việc trong một trung tâm sáng tạo
công nghệ, lại vừa tham gia nghĩa vụ quân sự.”
[39]
Cứ đến 18 tuổi, người Israel vào quân đội tối thiểu từ hai đến ba năm. Nếu sau đó không
tiếp tục ti ngũ, họ thường vào đại học. “Tỉ lệ người Israel vào đại học sau khi giải ngũ là rất
lớn, nếu so với bất kỳ đâu trên thế giới”, Shainberg nói.
Theo số liệu của tổ chức OECD (Organization for Economic Cooperation and Development -
Tổ chức Hợp tác và phát triển kinh tế), 45% người Israel có trình độ đại học, thuộc nhóm
cao nhất thế giới. Và theo Niên giám cạnh tranh toàn cầu mới đây của IMD (International
Institute for Management Development - Viện Quản lý Phát triển quốc tế), Israel xếp thứ
hai trong số 60 quốc gia phát triển theo tiêu chí “có nền giáo dục đại học đáp ứng nhu cầu
của một nền kinh tế cạnh tranh”.
[40]
Khi sinh viên học xong đại học, họ ở vào độ tuổi 25; một số đã có bằng thạc sĩ, và phần lớn
đã kết hôn. Shainberg lý giải: “Tất cả điều này làm thay đổi năng lực và tinh thần của mỗi cá
nhân. Họ trưởng thành hơn rất nhiều; trải nghiệm sống hơn. Tất cả sức sáng tạo chỉ là để
tìm ra ý tưởng.”
Sự sáng tạo thường dựa vào việc có quan điểm mới mẻ. Quan điểm lại đến từ kinh nghiệm.
Kinh nghiệm thực tế cũng thường đến với tuổi trưởng thành. Nhưng ở Israel, bạn có được
kinh nghiệm, quan điểm và sự trưởng thành ở tuổi còn trẻ, bởi cả xã hội đã chuyển hóa rất
nhiều kinh nghiệm vào trong con người Israel khi họ chỉ mới tốt nghiệp trung học. Lên bậc
đại học, đầu óc họ đã ở một vị trí rất khác so với người Mỹ cùng tuổi.
“Bạn đã có quan điểm hoàn toàn khác về cuộc sống. Tôi nghĩ đó là nhờ giáo dục, kết hôn khi
còn trẻ, và trải nghiệm trong quân đội. Tôi từng phục vụ 18 năm trong hải quân Anh, nên tôi
có một dạng đồng cảm với những điều như vậy.” Shainberg tiếp tục: “Trong quân đội, bạn ở
trong một môi trường phải tự suy nghĩ. Bạn phải tự đưa ra những quyết định sống còn. Bạn
học cách tuân thủ kỷ cương. Bạn học cách rèn luyện trí não để hoàn thành nhiệm vụ, đặc
biệt nếu bạn tiền tuyến hoặc đang tham gia hoạt động quân sự. Và điều này rất tốt và rất
hữu dụng trong thế giới kinh doanh”.
