Quốc gia khởi nghiệp Ebook.vn
Vardi cho biết có nhiều công ty Israel đã ngưng quảng cáo tuyển dụng trên báo giấy: “Giờ
đều là quảng cáo truyền miệng... Biểu đồ xã hội Israel khá đơn giản. Tất cả mọi người đều
biết nhau; tất cả cùng phục vụ trong quân đội với anh em của những người khác; mẹ của
mọi người cũng từng dạy bạn bè của con cái họ trong trường; ông cậu lại là chỉ huy trong
đơn vị của ai đó. Không ai có thể giấu mình được. Ở đây mức độ minh bạch rất cao”
. Lợi
ích của mối liên kết chặt chẽ này không chỉ ở Israel, nhưng ở Israel những lợi ích này phổ
biến rộng rãi hơn bình thường.
Cũng không bất ngờ khi quân đội Israel có nhiều điểm chung với quân đội nước khác, như
các buổi sát hạch khắc nghiệt cho những đơn vị tinh nhuệ. Tuy nhiên, quân đội nước khác
chỉ có thể tuyển quân từ những người tình nguyện ra nhập quân đội. Họ không có khả năng
nghiên cứu học bạ của từng học sinh trung học và mời những người đạt thành tích cao nhất
cạnh tranh với những người đồng lứa tài năng nhất để lọt vào vài vị trí đáng thèm khát.
Hay như một sĩ quan tuyển mộ cho biết: “Quân đội Israel được quyền chọn từ những người
giỏi nhất. Ở Mỹ thì cách làm hoàn toàn ngược lại. Chúng tôi chỉ biết hy vọng người giỏi nhất
tự tìm đến mình”.
[44]
Ở Mỹ, quân đội làm hết khả năng để tìm ra người giỏi nhất và hy vọng họ sẽ thích làm việc
trong quân đội điểm số trung bình của các ứng viên cho lớp tân binh hàng năm của Học viện
quân sự Mỹ tại West Point dao động trong khoảng 3,5 và phòng tuyển sinh liệt kê ra hàng
loạt số liệu thống kê để các học viên đủ tiêu chuẩn năng lực lãnh đạo, bao gồm cả những
người là đội trưởng đội thể thao ở trung học (60%), chủ tịch hội học sinh trung học (14%).
Phòng tuyển sinh lưu trữ dữ liệu cực kỳ toàn diện của mọi ứng viên tương lai đang chờ xét
duyệt, thường có cả học bạ tiểu học. Như tác giả David Lipsky viết trong cuốn sách về West
Point, Absolutely American (tạm dịch: Người Mỹ tuyệt đối): “Nếu bạn gọi điện liên hệ tới
West Point khi đang học lớp sáu, bạn sẽ nhận được thư phản hồi từ bộ phận tuyển sinh cứ
sáu tháng một lần cho đến khi vào trung học, lúc này tỷ lệ chọi đã tăng gấp đôi”. Khoảng 50
nghìn học sinh trung học nộp hồ sơ triển vọng vào West Point mỗi năm, cuối cùng Học viện
chỉ chọn ra một lớp tân binh 200 học viên. Khi kết thúc chương trình đào tạo kéo dài năm
năm, mỗi sinh viên tốt nghiệp đã tiếp nhận được nền tảng giáo dục trị giá một phần tư triệu
USD
[45]
.
Nhưng ngay cả với nỗ lực phi thường như bộ phận tuyển sinh của West Point, một số lãnh
đạo cấp cao trong quân đội Mỹ cũng rất thất vọng khi không thể tiếp cận với học bạ của số
lượng lớn các học sinh khác ở Mỹ. Không truy cập được thì không thể hướng tới đúng đối
tượng để tuyển dụng “theo yêu cầu”.
Một cuộc đối thoại với một người lính Mỹ đã nhấn mạnh thêm giá trị kinh tế của hệ thống
Israel. Đại tá John Lowry gia nhập binh chủng lính thủy đánh bộ sau khi tốt nghiệp trung
học, và đã phục vụ trong quân đội chính quy và trong lực lượng dự bị suốt 25 năm qua. Ông
có bằng MBA của HBS và tiếp tục đứng vào hàng ngũ lãnh đạo của Harley-Davidson, một
hãng sản xuất dòng xe sang trọng trị giá nhiều tỉ USD. Lúc đó ông vẫn đang hoàn thành
