Quốc gia khởi nghiệp Ebook.vn
Điều đã khiến sự hồi phục của Israel trở nên khó khăn - nếu không muốn nói bất khả thi - là
sự độc quyền thị trường vốn của chính phủ Israel. Như chính Ngân hàng Trung ương Israel
đã miêu tả vào lúc đó: “Sự tham gia của chính phủ đã vượt quá những gì từng được biết tại
những nước dân chủ”. Chính quyền Israel đã thiết lập các điều khoản và mức lãi suất cho
mọi khoản vay và công cụ nợ dành cho đối tượng khách hàng cá nhân và tín dụng doanh
nghiệp. Những ngân hàng thương mại và quỹ hưu trí bị buộc phải dùng tiền gửi để mua trái
phiếu không được phép chuyển nhượng của chính phủ, hoặc phải tài trợ cho các khoản vay
của doanh nghiệp tư nhân để thực hiện các dự án dành riêng cho chính phủ
[86]
.
Đây là tình trạng của nền kinh tế Israel trong suốt giai đoạn thường được giới kinh tế học
mô tả là “thập kỷ mất mát” của Israel, kéo dài từ giữa những năm 1970 đến giữa những
năm 1980. Ngày nay, quyết định của Intel trong việc tìm kiếm các kỹ sư tài năng ở Israel có
vẻ như một động thái rõ ràng. Thế nhưng một Israel mà Intel tìm thấy vào năm 1974 lại
hoàn toàn không giống hiện tại. Trong khi Israel có vẻ không còn giống như một vùng đất
đầy cát, đầm lầy và bệnh sốt rét, song du khách trong những năm 19 có thể tưởng như họ
vừa hạ cánh xuống một nước thuộc thế giới thứ ba.
Những trường đại học và kỹ sư tài năng của Israel trong thời kỳ này đã khá tiên tiến, nhưng
hầu hết cơ sở hạ tầng đều đã lỗi thời. Sân bay thì nhỏ, kỳ dị và tồi tàn. Một người đến Israel
và làm thủ tục nhập cảnh sẽ cảm thấy ngay phong vị kiểu Xô Viết. Không có con đường
chính nào đủ tiêu chuẩn đường cao tốc. Tín hiệu truyền hình thì chập chờn, nhưng cũng
không thành vấn đề vì khi đó chỉ có duy nhất một đài truyền hình của chính phủ bằng tiếng
Hebrew, cùng một số kênh truyền hình Ả-rập mà một ăngten đủ mạnh có thể bắt được sóng
từ Jordan hoặc Lebanon.
Không phải ai cũng có điện thoại ở nhà riêng, không phải vì họ đều có điện thoại di động,
thứ này chưa tồn tại khi đó. Nguyên nhân là việc kéo đường dây điện thoại được một cơ
quan có thẩm quyền cấp rất chậm, và phải đợi rất lâu mới đến lượt. Các siêu thị, không
giống những chợ thực phẩm phổ biến ở các khu phố, là điều rất mới mẻ và nó không có
nhiều hàng hóa quốc tế.
Các chuỗi cửa hàng bán lẻ quốc tế cũng chưa xuất hiện. Nếu cần thứ gì đó từ nước ngoài,
bạn phải tự đến đó mua hoặc nhờ ai đó mang về hộ. Thuế hải quan cao - nhiều người ủng hộ
chính sách cố gắng làm hài lòng các nhà sản xuất địa phương - khiến hầu hết hàng hóa nhập
khẩu hết sức đắt đỏ.
Xe hơi trên đường là một đống sắt di động, một số được sản xuất tại Israel (chúng đã trở
thành đối tượng trong các câu truyện cười, giống như xe hơi Nga sản xuất ở Nga) và các
mẫu xe rẻ tiền nhất, chủ yếu của Subaru và Citroen, hai công ty dũng cảm hoặc tuyệt vọng
tới mức dám thách thức lệnh tẩy chay kinh tế của khối Ả-rập. Hệ thống ngân hàng và các
quy định tài chính của chính phủ cũng lỗi thời như ngành công nghiệp ôtô. Việc đổi tiền USD
là phạm pháp ở bất kỳ đâu, ngoại trừ các ngân hàng, vốn dùng tỉ giá hối đoái do nhà nước
thiết lập. Thậm chí có tài khoản ở ngân hàng nước ngoài cũng là bất hợp pháp.
