Nhớ Một Thời Hippy
Trong chồng báo cũ của gia đình, tôi tìm thấy tờ báo Xuân xưa, báo Xuân
C.L năm Kỷ Dậu 1969 khổ lớn với bìa có khuôn mặt tươi cười của nghệ sĩ Kim
Loan. Bài vở trong đó ít đặc sắc nhưng có một bài lý thú. Bài “Mùa xuân mười
tám” của Hà Mai Lan trình bày dưới dạng hai bài nhật ký, nhật ký của Mẹ và
nhật ký của con gái. Nhật ký của Mẹ kể về những ngày Tết 1943 ở Hà Nội. Trời
rét Xuân đất Bắc, cô con gái theo mẹ lên xe kéo ra chợ Đồng Xuân ngày hăm ba
tháng Chạp vào buổi sáng sớm, trong lòng vẫn lo chợ hết món ngon để mua cúng
ông Công ông Táo. Về nhà, cả nhà xúm vào gói bánh chưng cùng với người bà
con ở quê ra. Cô con gái cả ở nhà trông nom mọi việc, mua sắm cho em út. Phần
nhật ký này trình bày một mùa xuân tuyệt đẹp trên đất Bắc rất gợi nhớ cho những
người xa quê hương miền Bắc đã lâu.
Phần nhật ký cô con gái thì thể hiện nếp nghĩ hiện đại của một cô gái tân
thời trong xã hội Sài Gòn giữa cơn lốc hưởng thụ thời chiến tranh tao loạn. Cô
gái mong đợi đến ngày mở tiệc bum - ban khiêu vũ Tết với đám bạn bè và lo mua
sắm quần áo. Đám bạn cô thì đi mượn nhà để mở tiệc khiêu vũ.
Cô phàn nàn là bị ông bố xé bức ảnh tứ quái Beatles treo ở phòng ngoài.
Ông càu nhàu “Ảnh ông bà cha mẹ không treo, lại rước cái thằng mủi lõ đầu bù
ấy…” và cô chê ông bố là “quê” quá cỡ… Cô ra phố Bô – na (tức là đường Lê
Lợi) chơi và gặp ông thầy cũ, giờ đã chuyển xưng anh với cô. Cô gật đầu nhận lời
vào thương xá Tax với ông và “thương hại cho túi tiền của lão vì mình chỉ mua
có một hộp dầu thơm Essence và một ve Eau De Cologne”. Cuối cùng cô nhận
lời tối mai đi phòng trà với thầy nhưng biết mình sẽ từ chối vì không thích đi với
“lão già khằn đó”.
Người đọc dễ hình dung rằng lớp trẻ cách nay bốn mươi năm ở Sài Gòn ăn
chơi quá, thực dụng không kém thời bây giờ. Hình ảnh cô bé trong bài có là tiêu
biểu cho lớp trẻ Sài Gòn lúc đó hay không?
Từ năm 1969 đến đầu những năm 70, nhiều người thờ ơ với thời cuộc không
biết vì sao ngoài đường phố Sài Gòn sao lắm hình ảnh hoa đến thế. Hoa được vẽ
khắp nơi, trên áo, trên thân xe của giới trẻ như Suzuki, Vespa, xe hơi, dán cả trên
