Tuy chỉ là một món đồ gỗ gia dụng, có người đã đeo bám để mua cho mình
nhiều khi chỉ một món trong cả đời. Nhiều người coi đó là của gia bảo, là món
đồ để khoe với khách, hãnh diện vì nếp nhà sung túc và có gia phong. Đồ gỗ
cẩn ốc có khi là một cái tủ dày đặc chi tiết cẩn, một cặp liễn đối, hay có khi chỉ
là một cái khay, một kỷ trà, một hộp gỗ nhỏ, nhưng có khi là một bộ tràng kỷ,
một bộ sập gụ tủ chè. Tất nhiên đó phải là những món được cẩn tỉ mỉ, tạo hình
khéo léo và ốc xà cừ phải đẹp, là hàng đặt chứ không phải hàng chợ. Đồ cẩn
với màu gỗ nâu, ốc óng ánh trắng vàng đỏ tím nổi bật hoặc làm nền cho cái
thống, cái chóe, cái bình sứ men lam Hồi của Trung Hoa, cùng tông và làm nổi
bật một cách dễ chịu bức tranh sơn mài có nền trời đỏ son hay bức đại tự thếp
vàng rực rỡ. Đồ cẩn ngụ ý về gia thế, trình độ thẩm mỹ của chủ nhân xưa kia
và bây giờ là vẻ “biết chơi” của họ. Đồ cẩn quyến rũ, nên nhiều món xuất sắc
ra đi không trở lại từ hồi thập niên 1990 mới mở cửa, cùng với các nhà kinh
doanh Singapore, Nhật Bản, Hàn Quốc đến rồi trở về nước, đóng từng kiện
hàng những món đẹp nhất, từng bày trong cung vua phủ chúa hay nhà quan lại,
địa chủ...
Biệt thự trên đường Phan Đăng Lưu, Phú Nhuận với đồ gỗ cẩn ốc
Ảnh: Nguyễn Đình
