5
Biết tâm lý chung của trẻ rồi, ta lại nên biết tâm lý riêng của mỗi em.
Các y sĩ chia cá tính làm 4 hạng:
- Hạng đảm chất trong máu có nước mật, da thường nóng, khô, vàng; ít thịt
nhiều xương, tính tình nóng nảy, hiếu thắng. Rất ít trẻ ở trong hạng đó.
- Hạng huyết chất, nhiều máu, da hồng hào và nóng, ít đau ốm, ưa hoạt
động; ham chơi mà cũng thích học, nhưng thường nông nổi, ít suy nghĩ.
- Hạng thần kinh chất, gầy, xanh xao, mắt sáng, ưa hoạt động nhưng dễ mệt,
dễ đau, ngủ ít, ăn ít; hăng hái làm việc một lúc rồi phải nghỉ; tưởng tượng
mạnh, có sáng kiến mà không bền chí.
- Hạng lâm ba chất, mập; da hồng hào, mát, bắp thịt nhão; sợ lạnh, ngủ
nhiều, làm biếng, ưa ngồi yên một chỗ, ít hoạt động. Lâm ba là một chất
trong huyết trắng. Người Trung Hoa dịch âm chữ “lymphe” rồi ta phiên âm
thành “lâm ba”.
Mỗi trẻ có một cá tính riêng thì tất nhiên có một tiết điệu riêng, một cách
làm việc riêng. Chẳng hạn, một em trong hạng huyết chất, tính tình nông
nổi, nếu ta không hướng dẫn cho em tập suy nghĩ mà cứ luôn luôn rầy em là
bộp chộp, vô ý vô tứ thì ta càng săn sóc em bao nhiêu càng hại cho em bấy
nhiêu.
Một em khác, trong hạng lâm ba chất, tính vốn chậm chạp mà lúc nào ta
cũng giậm chân thét: “Mau lên, sao chậm như rùa vậy?” thì chắc chắn em
sẽ oán ta và oán luôn cả sự học.
