2
Kiểm soát kết quả mà thấy trẻ học đều đều không môn gì kém thì ta có thể
yên tâm. Nếu trẻ rất kém về vài môn thì ta phải tìm xem tại sao. Tại trẻ
không có thiên tư? Hay là tại cách dạy ? Tại tính tình của ông giáo chuyên
dạy những môn đó với tính tình của trẻ không hợp nhau? Vì tôi nhận thấy
thầy trò có yêu nhau thì sự học mới tấn tới và có nhiều nhà giáo bất công
hoặc nghiêm khắc quá, trẻ khó mà mến được.
Gặp trường hợp cuối cùng đó, bạn đừng nên vội đổi trường hoặc đổi thầy
cho trẻ. Ở đời có biết bao sự xảy ra ngoài ý muốn của ta; ta phải tập cho trẻ
thích nghi với mọi hoàn cảnh và không được chỉ trích ông thầy, ta đừng
nuông trẻ quá; nhưng cũng phải công bằng với chúng, hiểu tình cảnh của
chúng mà đừng quá rầy la chúng. Tôi xin nhắc lại: chúng không hoàn toàn
chịu hết trách nhiệm về kết quả của chúng đâu.
Nếu trẻ thiếu thiên tư về một môn rất quan trọng (như Toán, Việt ngữ...) thì
bạn nên giảng lại hoặc mướn người giảng lại môn đó cho trẻ hiểu thêm, rồi
cứ kiên tâm chờ đợi vì như tôi đã nói trong chương trên, có những thiên tư
phát triển chậm, mười sáu mười bảy tuổi mới xuất hiện.
