10
Ai mà thích được môn Địa lý dạy theo lối bây giờ? Phải nhớ hàng trăm,
hàng ngàn tên rắc rối, khó đọc, khó viết. Cho nên hồi nhỏ, môn đó đối với
tôi là một cái nợ phải trả nhà trường. Chẳng riêng gì tôi, hết thảy các bạn
của tôi đều như vậy. Nhớ lại nỗi khổ của ta hồi xưa thì cũng nên tránh nỗi
khổ cho trẻ bây giờ.
Có những điều mà người lớn chúng ta cũng có quyền không biết thì tại sao
lại bắt trẻ nhớ cho kỳ được? Chẳng hạn sông rạch ở Nga, chỉ nhớ vài tên là
đủ, còn những tên khác, coi qua cho biết, học thuộc mà làm gì? Hồi học lớp
nhất, một anh bạn thuộc lòng tên 89 hành tỉnh ở Pháp với tên quận quan
trọng nhất trong mỗi tỉnh. Thầy chúng tôi khen anh lắm, có vẻ khuyến
khích anh và khuyên chúng tôi noi gương anh nữa. Tôi rất phục anh nhưng
không chịu bắt chước; ngay từ hồi đó tôi đã nghĩ, học như vậy chỉ phí sức.
Dạy Địa lý, cần nhất phải tập cho trẻ:
- nhận xét đất đai, sông núi, dân cư, kinh tế, phong tục miền trẻ ở hoặc
đi qua;
- so sánh miền này với miền khác;
- nhận xét ảnh hưởng của đất cát và thời tiết đến nền kinh tế và đời sống
của con người ra sao;
- biết đọc một bản đồ, vẽ phác bản đồ một miền nhỏ.
- biết dùng thống kế biểu - statisque
[12]