giết Vua cha và anh là Thái-tử Dương-Dõng rồi lên ngôi.
- DƯƠNG-ĐẾ (Quảng) (605-617) bê tha quá độ, kho tàng hao hụt,
sai đào nhiều sông ngòi, đắp thành xây cung thất, thường động binh đánh
rợ Đột-Quyết, bình nước Lâm-Ấp, Thổ-Cốc-Bồn, Cao-Ly. Nhân dân ta
thán, hào kiệt chiếm cứ khắp nơi nổi loạn. Lý-Uyên đem binh vào
Trường-An lập Cung-đế Hựu lên ngôi, tôn Vua làm Thái-Thượng Hoàng.
- CUNG-ĐẾ (Dương-Hựu) (617-618) Lý-Uyên ép Vua nhường ngôi
lập Nhà Đường.
b) VIỆT-NAM
- Năm Nhâm Tuất (602), Vua Văn-Đế nhà Tùy sai tướng là Lưu-
Phương đánh Nam-Việt. Lưu-Phương sai người dụ hàng, Lý-Phật-Tử sợ
đánh không lại, chịu phục, Đất Giao-Châu lại bị nước Tàu cai trị.
- BẮC THUỘC LẦN THỨ 3 (603-939). Năm Ất-Sửu (605), Vua
Tùy sai Lưu-Phương đánh Lâm-Ấp. Vua Lâm-Ấp là Phạm-Phàm-Chí bỏ
thành chạy trốn. Lưu Phương bị bệnh, về đến nửa đường thì chết. Đối
với Giao-Châu, Sử nhà Tùy không có ghi điều gì quan trọng.
c) PHÙ-NAM
Năm 616, Vua Phù-Nam (không biết tên) gởi Sứ giả sang Trung-
Hoa cầu binh cứu viện nhưng bị từ chối.
d) CHIÊM-THÀNH
- SAMBHU VARMAN (605-629) (Phạm-Phàm-Chí) là con Vua
trước nối ngôi cha. Năm 602, Vua Văn-Đế nhà Tùy sai Lưu-Phương
chiếm Nam-Việt rồi qua năm 605 đánh luôn Lâm-Ấp, chiếm vùng Khu
Túc và kinh đô, cướp nhiều vàng bạc, đốt sách vở của Hoàng triều, bắt
Lâm-Ấp phải thần phục. Vua Sambhu Varman khôi phục lại xứ sở và
chịu lỗi với Vua Trung-Hoa.
21) NĂM 618-907