khi văn nghệ nơi này phục hưng, trí thức nơi này tái sinh, con người nơi này
bừng tỉnh sau giấc ngủ mê mẩn triền miên.
* 600-700: Nhân vật của Homer bắt đầu xuất hiện trong truyện Sindbad,
truyện Ả-rập Nghìn lẻ một đêm.
* 1870: Do say mê trường ca, quý trọng tài năng Homer, thương gia Đức
Heinrich Schliemann bắt đầu làm công việc khảo cổ: khai quật di tích tìm
hiểu sự thật lịch sử.
* 1876: Khai quật ngôi mộ hình tròn ở Mycenae thấy di vật, Schliemann
khẳng định văn minh Mycenaean mà Homer miêu tả trong thi tập hiện hữu
thực sự. Kết quả khiến các nhà khảo cổ khai quật cả vùng.
* 1900-1950: Arthur Evans, nhà khảo cổ người Anh, khai quật thành phố
Knossos trên đảo Krete. Ông khám phá thấy trong số di vật liên hệ văn hóa
Mycenaean có nhiều phiến đất sét nung trên mặt ghi chữ sau này mệnh
danh là dạng chữ B. Kết quả xác định sự thật: tác phẩm của Homer ghi chép
biến sự lịch sử thời kỳ Mycenaean.
* 1920-1950: Quan sát sinh hoạt văn nghệ, tìm hiểu sáng tác thi ca hiện thời
nghệ sĩ bán đảo Balkan, nhất là Nam-Tư, ứng khẩu thành thơ kể chuyện
trước khán giả, kể dài dòng, kể liên miên, Milman Parry, học giả người Mỹ
kết luận trường ca Homer tồn tại với thời gian là nhờ trải qua hình thức
truyền khẩu vô vàn thế hệ.
Hy-lạp, Tiểu Á và Văn Minh Lân Cận
* 3000 TCN: Thành Troa xây dựng trên lãnh thổ ngày nay thuộc Thổ-nhĩ-
kỳ. Khoảng 3100 TCN chữ viết tượng hình xuất hiện ở Ai-cập.
* 3000-1450 TCN: Văn minh rực rỡ phát triển trong vùng Cyclade, mạn
nam biển Aegean, đông nam Hy-lạp trên 200 hòn đảo diện
tích 2.650 km2, quần đảo tạo thành vòng tròn bao quanh đảo Delos. Người
