Một người có thể biểu lộ nhiều yếu tố nguy cơ nhưng vẫn tuân thủ luật
pháp. Ngược lại, một cá nhân sở hữu nhiều hoặc thậm chí tất cả các yếu tố
bảo vệ vẫn có thể phạm tội. Tôi đã phỏng vấn những người trưởng thành và
người tuổi vị thành niên thể hiện “những yếu tố bảo vệ” sau đây nhưng vẫn
có hành vi phạm pháp: “IQ cao, điểm trung bình cao”, “tinh thần mộ đạo”,
và “tham gia các hoạt động xã hội”.
Yếu tố nguy cơ phạm tội có thể là động cơ thúc đẩy sự tự hoàn thiện
và làm việc chăm chỉ. Điều vẫn khiến tôi ấn tượng trong nhiều năm qua
không phải là hoàn cảnh và các yếu tố nguy cơ mọi người gặp phải, mà là
cách họ lựa chọn để đối phó với mọi vấn đề trong cuộc sống. Tôi đã phỏng
vấn nhiều tội phạm lớn lên trong đói nghèo ở những ngôi nhà lộn xộn, sống
trong những khu dân cư có thể dễ dàng kiếm được những khẩu súng ngắn
và ma túy như thuốc lá vậy. Chắc chắn họ và gia đình phải đối mặt với
những trở ngại mà những công dân với xuất thân được hưởng nhiều đặc
quyền hơn không phải đương đầu. Trong hầu hết mọi trường hợp, những cá
nhân này đều có anh chị em gặp phải các yếu tố nguy cơ và thách thức
tương tự khi sống trong cùng một môi trường, nhưng họ không chọn đi
theo con đường phạm tội. Chứng kiến cảnh cha mẹ hoặc anh chị em hủy
hoại cuộc sống của mình khi tham gia vào hoạt động tội phạm đã truyền
cảm hứng cho nhiều người nắm lấy cơ hội sống có trách nhiệm.
Các khái niệm về yếu tố nguy cơ và bảo vệ có thể áp dụng cho bệnh
tim hoặc ung thư. Nhưng xét trên khía cạnh tội phạm thì đây chỉ là vấn đề
“rượu cũ bình mới”. Những gì được coi là “yếu tố nguy cơ” đưa chúng ta
trở lại ngay với suy nghĩ đã tồn tại trong nhiều thập kỷ, một cách hiểu
thông thường đã chứng minh sự không hiệu quả.
Nếu nghèo đói gây ra tội phạm thì một sự gia tăng tội phạm trong cuộc
suy thoái kinh tế nghiêm trọng bắt đầu từ năm 2008 và kéo dài đến năm
2011 có lẽ đã diễn ra. Trên thực tế, tỷ lệ giết người trên khắp nước Mỹ đã
giảm mạnh xuống mức thấp nhất kể từ năm 1964, điều này khiến các nhà
tội phạm học, kinh tế học và các chính trị gia vô cùng ngạc nhiên và không
thể lý giải. (Điều đáng chú ý là sau sự sụp đổ của thị trường chứng khoán
năm 1929, tỷ lệ tội phạm cũng giảm đáng kể.) Các vụ trộm cướp cũng giảm
