Hành vi phạm tội không nằm trong chai rượu, viên thuốc lắc, bột ma
túy hoặc bất kỳ chất kích thích nào. Ma túy chỉ làm lộ rõ và phát triển những
gì vốn đã cư ngụ bên trong một con người. Chúng không biến một người có
trách nhiệm trở thành tội phạm. Nếu mười người say rượu, cả mười người
này sẽ không hiếp dâm, cướp của hay giết người. Họ có thể ngủ thiếp đi, gây
om sòm hoặc hành động một cách hiếu chiến; hành vi của họ tùy thuộc vào
tính cách của họ trước khi họ uống ngụm rượu đầu tiên.
Mọi thứ do con người nghĩ ra đều có thể được sử dụng để đổ lỗi cho
hành vi tội ác, và điều tương tự cũng đúng đối với lý do tại sao nhiều người
trở thành những kẻ nghiện ma túy. Nhiều nhà xã hội học mô tả việc sử dụng
ma túy như một phản ứng bình thường đối với các hoàn cảnh chán chường.
Hoặc họ hướng sự chú ý đến một văn hóa coi trọng sự hài lòng tức thì. Các
nhà tâm lý học trích dẫn một số tấm gương xấu – như việc bố uống rượu hay
mẹ dùng thuốc để xoa dịu thần kinh. Đưa ra vấn đề áp lực từ bạn bè, một
người sử dụng ma túy cho rằng bạn bè của anh ta đã kích động anh ta sử
dụng thứ đó và cho rằng “mọi người đều làm điều đó”. Các nhà phê bình xã
hội chỉ trích những thước phim hào nhoáng của ma túy trong phim ảnh và
truyền hình, đồng thời khẳng định các thanh thiếu niên sử dụng ma túy vì
chúng thấy những vận động viên và những người nổi tiếng khác cũng say
mê thứ đó. Nhà tâm lý học Neil Bernstein nhận xét, “[Thanh thiếu niên] xem
những bộ phim… tôn vinh cuộc sống về đêm tại các quán bar và câu lạc
bộ”.
Danh sách các lý do giải thích cho việc mọi người sử dụng ma túy
dường như dài vô tận. Những lời giải thích này được người dùng ma túy sử
dụng để biện minh cho hành vi của họ mặc dù họ đã có đủ lý do bào chữa
cho riêng mình.
Một người có tính cách tội phạm cho biết họ sử dụng ma túy là để giải
thoát bản thân. Nhiều chuyên gia đồng tình với lời giải thích rằng ma túy
giúp thoát khỏi thực tế khắc nghiệt của cuộc sống, sự buồn chán hoặc tuyệt
vọng. Nếu bạn hỏi một kẻ sử dụng ma túy xem anh ta đang cố thoát khỏi
điều gì, câu trả lời có thể là những lời phàn nàn về điều kiện sống tồi tệ hiện
tại của anh ta. Tuy nhiên, những người khác, bao gồm cả gia đình và hàng
xóm, cũng sống trong cùng một môi trường ảm đạm như vậy nhưng họ
