HẠ HẦU UYÊN TRUYỆN
Hạ Hầu Uyên tự Diệu Tài, là em họ Đôn. Thời Thái tổ còn ở nhà, từng
vướng vào chuyện quan sự ở huyện, Uyên nhận trọng tội thay cho, Thái tổ
tính kế cứu Uyên, Uyên được thoát tội.
Nguỵ lược chép: Bấy giờ vùng Duyện, Dự đại loạn, Uyên vì túng thiếu,
đem bỏ đứa con trai nhỏ của mình, mà nuôi nấng đứa con gái nhỏ côi cút
của người em đã chết
Thái tổ khởi binh, lấy Uyên làm Biệt bộ tư mã, Kỵ đô uý đi theo bên
mình, sau thăng làm Thái thú Trần Lưu, Dĩnh Xuyên. Lúc Thái tổ và Viên
Thiệu giao chiến ở Quan Độ, Uyên làm Hành Đốc quân Hiệu uý. Thiệu bị
phá, Thái tổ sai Uyên đôn đốc việc quân lương ở các châu Duyện, Dự, Từ;
Thời ấy quân lương thiếu thốn, Uyên đem quân lương tiếp tế, binh lính nhờ
đó mà phấn chấn lên được. Xương Hi làm phản, Thái tổ phái Vu Cấm đến
đánh, chưa thắng được, Thái tổ lại phái Uyên và Cấm cùng hợp sức, sau
đánh được Hi, thu hàng hơn một chục đồn binh, Hi đến chỗ Cấm đầu hàng.
Uyên quay về, được bái làm Điển quân Hiệu uý.
Nguỵ thư chép: Uyên làm tướng, tức tốc xông vào nơi gian khó, thường
ra chỗ địch không phòng bị, cho nên trong quân có câu rằng: “Điển quân
Hiệu uý Hạ Hầu Uyên, ba ngày đi năm trăm dặm, sáu ngày đi ngàn dặm.”
Giặc Hoàng Cân ở Tế Nam, Lạc An là bọn Từ Hoà, Tư Mã Câu tấn công
thành trì, giết hại trưởng lại, Uyên dẫn quân lính ở các quận Thái Sơn, Tề,
Bình Nguyên ra đánh, đại phá giặc, chém Hoà, bình định các huyện, thu lấy
lương thảo ở các huyện ấy để cấp cho quân sĩ. Năm Kiến An thứ mười bốn,
Thái tổ lấy Uyên làm Hành lĩnh quân. Thái tổ đi đánh Tôn Quyền trở về,
sai Uyên đốc xuất chư tướng đánh kẻ làm phản ở Lưu Giang là Lôi Tự, Tự
bị phá, Uyên lại làm Hành chinh tây Hộ quân, đốc xuất Từ Hoảng đánh
giặc ở Thái Nguyên, tấn công hạ được hơn hai mươi đồn luỹ, chém đầu lĩnh
của giặc là Thương Diệu, giết sạch quân ở trong thành. Rồi theo đi đánh
bọn Hàn Toại, tác chiến ở Vị Nam, lại đốc xuất Chu Linh bình định Du Mi,
Khiên Đê. Lại cùng với Thái tổ hội quân ở An Định, Dương Thu quy hàng.