sâu xa, lập nên một học thuyết”. Ở tại quận Chương Vũ, bèn chép sách Thể
luận có tám chương.
Đỗ thị Tân thư chép: Cho rằng phép lớn của người ta, chẳng gì lớn bằng
đạo vua tôi; gốc rễ của việc lập thân, chẳng gì lớn bằng biết ăn nói và tu
đức; giúp vua trị dân, chẳng gì bằng vâng phép đúng; trừ nạn bỏ hại,
chẳng gì hay bằng dùng binh. Lễ là sao? Lễ là thể diện của vạn vật, nếu
vạn vật đều có được thể diện thì không gì là không hay, cho nên gọi tên
sách là Thể luận. Lại chép một thiên Hưng tính luận, đại khái là giúp cho
thân mình vậy.
Năm thứ tư, chết ở chỗ mà mình bị đày.
Năm Cam Lộ thứ hai, người quận Hà Đông là Nhạc Tường đã hơn chín
mươi tuổi, dâng thư khen công tích của Kì, triều đình cảm kích, hạ chiếu
phong con Thứ là Dự làm Phong Lạc Đình Hầu, thực ấp trăm hộ.
Ngụy lược chép: Nhạc Tường tự Văn Tái. Thủa trẻ ham học. Đầu năm
Kiến An, Tường nghe nói Công xa Tư mã lệnh người Nam Quận là Tạ Cai
giỏi đọc sách Tả thị truyện, bèn đi bộ từ quận Nam Dương đến gặp Cai học
qua các điều cốt yếu, ngày nay có đến bảy mươi hai việc trong sách Tả thị
Nhạc thị là do Tường soạn vậy. Học hỏi xong lại về quê cũ. Bấy giờ Đỗ Kì
làm Thái thú, cũng rất ham học, cho Tường làm quan Văn học Tế tửu, sai
đi giảng dạy, do đó nghiệp học của quận Hà Đông nổi rõ. Đến giữa năm
Hoàng Sơ, gọi về bái làm Bác sĩ. Bấy giờ mới dựng nhà Thái học, có hơn
mười vị Bác sĩ, phần nhiều tài học thấp kém, lại không thành thạo, không
quen giảng giải, dẫn vào cho có người mà thôi. Riêng có Tường thạo cả
các môn, có người khó dạy hoặc không dạy được nhưng Tường không tỏ vẻ
chán ghét, lấy gậy vẽ trên đất, giảng rõ cho họ, đến nỗi quên ăn quên ngủ,
do đó được nổi danh khắp xa gần. Tường học tinh thông, lại giỏi suy xét
tính đếm, riêng được nhận lệnh cùng quan Thái sử chế định lịch pháp.
Giữa năm Thái Hòa, chuyển bái làm Kị Đô úy. Tường học giỏi nhưng ít tài
trị dân, cho nên qua ba đời vua đều không ra làm quan mục thú. Đến giữa
năm Chính Thủy, vì tuổi già mà nghỉ về ở nhà, họ hàng trong nước theo về
học trò có đến mấy nghìn người.
