TRUYỆN TRỊNH HỒN
Trịnh Hồn tự Văn Công, người huyện Khai Phong quận Hà Nam. Ông tổ
là Chúng, cha Chúng là Hưng, đều là nhà Nho có tiếng.
Tục Hán thư chép: Hưng tự Công Cống, làm Gián nghị Đại phu. Chúng
tự Tử Sư, làm Đại Tư nông.
Anh Hồn là Thái, cùng bọn Tuân Du mưu giết Đổng Trác, làm Dương
Châu Thứ sử, chết.
Hán kỉ của Trương Phan chép: Thái tự Công Nghiệp. Thủa trẻ có tài
lược, nhiều mưu kế, biết thiên hạ sắp loạn, bèn ngầm giao kết hào kiệt. Nhà
giàu tiền của, có bốn trăm khoảnh ruộng mà thường không đủ ăn
, nổi
danh miền Sơn Đông. Cử Hiếu liêm, ba phủ
đều không đến. Vào lúc Hà Tiến phụ chính, gọi dùng kẻ sĩ nổi tiếng, lấy
Thái làm Thượng thư Thị lang, thêm chức Phụng xa Đô úy. Tiến sắp giết
bọn quan Hoàng môn,
muốn gọi Đổng Trác về giúp, Thái bảo Tiến
rằng: “Đổng Trác cường bạo ít nghĩa, chí không muốn đủ, nếu mượn hắn
giúp triều đình, trao cho việc lớn, đấy là khiến cho hắn thỏa lòng làm hại
triều đình vậy. Lấy oai đức của minh công, dựa vào chức cao của quan A
hành
, tự ý xét việc, giết kẻ có tội, thực là không cần đợi Trác giúp đỡ
vậy. Vả lại việc có biến, tấm gương không xa”. Lại bày kể việc quan trọng
thời ấy, Tiến không nghe theo, bèn bỏ chức mà đi. Bảo người quận Dĩnh
Xuyên là Tuân Du rằng: “Hà Công không dễ phụ chính được vậy”. Sau đó
Tiến bị hại, quả nhiên Trác chuyên quyền, phế vua. Quân nghĩa miền Quan
Đông nổi dậy, Trác mở hội nghị phát đại quân, quan lại đều sợ Trác, chẳng
ai dám làm trái. Thái sợ thế mạnh của Trác, lo càng khó ngăn, bèn nói:
“Trị nước tại đức, không tại dùng quân”. Trác không vui nói: “Nếu thế,
quân không có ích sao”? Mọi người chẳng ai không biến sắc mặt, vì Thái
mà run rẩy. Thái bèn giả nói lí đáp rằng: “Không phải là không có ích, vì
miền Sơn Đông không đáng để phát binh vậy. Ngày nay người miền Sơn
Đông bàn nhau muốn dấy binh, châu quận liên kết với nhau, dân chúng kéo
theo, chẳng ai không nổi lên vậy. Nhưng Trung Quốc từ thời vua Quang Vũ
