TRUYỆN THƯƠNG TỪ
Thương Từ tự Hiếu Nhân, người quận Hoài Nam. Lúc đầu làm quan
trong quận. Giữa năm Kiến An, Thái Tổ chiêu dân đóng đồn làm ruộng ở
quận Hoài Nam, lấy Từ làm Tuy tập Đô úy. Cuối năm Hoàng Sơ, làm
Trường An Lệnh, trong sạch có tài, quan dân sợ mà yêu Từ. Giữa năm Thái
Hòa, chuyển làm Đôn Hoàng Thái thú, quận ở tại miền tây, gặp thời loạn
mà ngăn cách, hai mươi năm không có quan Thái thú, các họ lớn xưng
hùng, bèn lấy đó làm tục. Các quan Thái thú trước kia là bọn Doãn Phụng
cũng chỉ theo tục cũ mà thôi, không có sửa đổi. Từ đến, ràng buộc kẻ quyền
thế, cứu giúp kẻ nghèo khó, rất có lĩ lẽ. Các họ lớn cũ có nhiều ruộng đất
thừa mà dân thường lại không có đất cày bừa; Từ theo số người mà giảm
thuế, dần dần khiến cho họ được trồng trọt trên đất của mình. Trước đây
việc kiện tụng tù ngục ở các huyện rất nhiều mà các quan huyện không xử
được, phần nhiều dồn đọng; Từ tự mình xem xét, cân nhắc nặng nhẹ, nếu
không đáng tội chết thì phạt đánh đòn, mỗi năm chỉ có không quá mười
người bị xử phạt. Lại nữa thường ngày người Hồ ở Tây Vực
muốn đến
dâng nạp, mà bọn cường hào nhiều lần ngăn chặn, lại lấy làm của riêng, lừa
dối lấn áp, phần nhiều không được rõ ràng. Do đó người Hồ oán giận, Từ
đều vỗ về họ, những người muốn đến Lạc Dương đều cho đi qua quận,
những người muốn ở lại quận, sai quan lại xét công bằng, thường đem tiền
của đến sở xin gặp và cùng trao đổi, sai quan dân hộ tống trên đường, do đó
người Hồ vui mừng khen ân đức của Từ. Được mấy năm thì chết ở sở quan,
quan dân thương cảm như có tang người thân, vẽ hình của Từ để nhớ hình
dáng. Lúc người Hồ ở Tây Vực nghe tin Từ chết, đều cùng tụ hội ở dưới sở
quan Mậu kỉ Hiệu úy và Trưởng lại để phát tang, có người còn lấy dao rạch
lên mặt để nêu rõ lòng thành, lại lập miếu thờ cùng cúng tế Từ.
Ngụy lược chép: Người quận Thiên Thủy là Vương Thiên nối thay Từ,
dẫu noi theo vết cũ nhưng không bằng được vậy. Sau đó người quận Kim
Thành là Triệu Cơ thay Thiên, lại không bằng Thiên. Đến giữa năm Gia
Bình, người huyện An Định là Hoàng Phủ Long thay Cơ làm Thái thú. Lúc
