TRƯƠNG CÁP TRUYỆN
Trương Cáp tự Tuấn Nghệ, người quận Hà Gian huyện Mạo. Thời Hán
mạt ra ứng mộ đánh dẹp Hoàng Cân, làm Quân tư mã, là thuộc hạ của Hàn
Phức. Phức bại, Cáp dẫn binh quy hàng Viên Thiệu. Thiệu lấy Cáp làm
Hiệu uý, sai chống cự Công Tôn Toản. Toản bị phá, phần nhiều là công lao
của Cáp, Cáp được thăng làm Ninh quốc Trung lang tướng.
Thái Tổ cùng với Viên Thiệu cự nhau ở Quan Độ,
Hán Tấn xuân thu chép: Cáp thuyết Thiệu rằng: “Chúa công tuy liên tục
thắng, nhưng chớ cùng với Tào công chiến đấu, nên mật sai quân khinh kỵ
đánh úp tuyệt đường ở phía nam, tất quân kia tự bại vậy.” Thiệu không
theo kế ấy.
Thiệu sai tướng là bọn Thuần Vu Quỳnh đôn đốc việc vận lương ở Ô
Sào, Thái tổ tự mình tới đánh gấp. Cáp khuyên Thiệu rằng: “Binh của Tào
công tinh nhuệ, hẳn sẽ đánh tan bọn Quỳnh; bọn Quỳnh bị phá, tất việc của
tướng quân phải bỏ đi vậy, nên cấp tốc dẫn binh đến cứu ngay.” Quách Đồ
nói: “Kế của Cáp không hay. Chẳng bằng đánh vào bản doanh của họ, thế
tất họ phải quay về, thế là chẳng cần cứu mà tự giải vây được vậy.” Cáp
nói: “Tào công doanh trại kiên cố, có đánh hẳn cũng chẳng lấy được, nếu
như bọn Quỳnh bị bắt, lũ thuộc hạ chúng ta cũng bị bắt hết cả.” Thiệu chỉ
phái quân khinh kỵ đi cứu Quỳnh, mà để trọng binh đánh doanh trại Thái
Tổ, không hạ được. Thái Tổ quả nhiên phá được bọn Quỳnh, quân của
Thiệu tan vỡ. Đồ hổ thẹn, lại dèm pha Cáp rằng: “Cáp mừng vì quân ta bại,
lời nói không khiêm tốn.” Cáp sợ, bèn quy hàng Thái Tổ.
Thần Tùng Chi xét Vũ đế kỷ cùng Viên Thiệu truyện đều nói rằng Viên
Thiệu sai Trương Cáp-Cao Lãm đánh doanh trại Thái Tổ, bọn Cáp nghe tin
Thuần Vu Quỳnh bị phá, bèn đến hàng, sĩ chúng của Thiệu đại hội sau đó.
Thế tất là bọn Cáp ra hàng sau đó quân Thiệu tan vỡ. Đến như truyện này,
nói là quân Thiệu hội họp trước, sợ lời dèm của Quách Đồ, rồi sau mới quy
hàng Thái Tổ, ấy là ba truyện có lầm lẫn bất đồng vậy.
