tiễn đưa Cáp, phái ba vạn quân sĩ ở các miền nam bắc giao cho Cáp, lại
chia quân Vũ vệ-Hổ bôn đi theo bảo vệ Cáp, nhân đó hỏi Cáp rằng: “Khi
tướng quân đến nơi, Lượng đã lấy được Trần Thương hay chưa!” Cáp biết
Lượng ít quân không có lương thực, chẳng thể đánh lâu, thưa rằng: “Bỉ
thần chưa tới nơi, Lượng đã chạy rồi vậy; Tính ra thì lương thảo của Lượng
chẳng còn đủ đến mười ngày.” Cáp tiến quân đêm ngày đến Nam Trịnh,
Lượng đã lui binh. Triều đình lại hạ chiếu lệnh cho Cáp về kinh đô, bái làm
Chinh tây Xa kỵ tướng quân.
Cáp là người hiểu biết quyền biến, khéo việc bầy binh bố trận, liệu địa
hình chiến cuộc, không kế gì không tỏ, từ Gia Cát Lượng trở đi đều phải
kiêng sợ. Cáp tuy là võ tướng mà yêu thích những bậc nho sĩ, từng tiến cử
người đồng hương là Ti Trạm làm Kinh Minh Hành Tu, chiếu viết rằng:
“Xưa Tuân Tế làm tướng, tấu xin lập ra Ngũ kinh đại phu, ở trong quân
doanh, cho các nho sinh tấu nhạc ném thẻ vào hồ. Nay tướng quân bên
ngoài thống quản quân lữ, bên trong an định quốc triều. Trẫm khen ngợi ý
chí của tướng quân, nay cất nhắc Trạm lên làm Bác sĩ.”
Gia Cát Lượng lại ra Kỳ Sơn, triều đình chiếu mệnh cho Cáp đốc xuất
chư tướng ở phía Tây đến Lược Dương, Lượng quay về giữ Kỳ Sơn, Cáp
đuổi theo đến Mộc Môn, cùng với quân của Lượng giao chiến, bị loạn tên
bắn trúng đầu gối, chết, được ban thuỵ hiệu là Tráng hầu.
Nguỵ lược viết: Quân Lượng lui về, Tư Mã Tuyên Vương sai Cáp đuổi
theo, Cáp nói: “Quân pháp dạy, vây thành tất phải mở lối thoát cho giặc,
quân địch chạy chớ nên đuổi theo”. Tuyên vương không nghe. Cáp bất đắc
dĩ, phải tiến binh. Vì quân Thục bố trí mai phục trên núi cao, cung nỏ bắn
loạn xạ, Cáp bị trúng tên vào bắp đùi.”
Con Cáp là Hùng nối tự. Cáp trước sau chinh phạt có công, Minh Đế
chia ấp cho Cáp, phong cho bốn con của Cáp làm Liệt hầu. Bốn người con
nhỏ khác được ban tước Quan nội hầu.
