TÔN LỄ TRUYỆN
Tôn Lễ tự Đức Đạt, người Trác quận huyện Dung Thành. Thái tổ bình
định U châu, cho triệu Lễ làm Tư không quân mưu duyện. Lúc mới xảy
tang loạn, Lễ cùng với mẹ lạc nhau, người đồng quận là Mã Đài tìm được
mẹ của Lễ, Lễ đem cả gia tài chu cấp cho Đài. Về sau Đài phạm tội bị xử tử
hình, Lễ ngầm chỉ dẫn cho Đài vượt ngục rồi ra đầu thú, xong việc, Đài
nói: “Thần theo đạo nghĩa không thể bỏ trốn.” Rồi đến ngay chỗ quan Thứ
gian Chủ bộ là Ôn Khôi nhận tội. Khôi khen ngợi, bạch rõ với Thái tổ, Thái
tổ hạ lệnh giảm tội cho cả hai người xuống một bậc.
Sau Lễ được đổi sang chức Quận thừa ở Hà Gian, rồi thăng làm Đô uý
Huỳnh Dương. Bọn đạo tặc ở Sơn Trung có mấy trăm tên, giữ vững nơi đất
hiểm, làm hại dân chúng; triều đình bèn cho Lễ làm Lỗ tướng
. Lễ đến
nhậm chức, mở kho lương, phát chẩn cho dân, tuyển mộ quân binh, chiêu
nạp kẻ ra hàng, khiến bọn đạo tặc bị chia rẽ, vùng ấy lập tức yên bình. Lễ
lần lượt làm Thái thú các quận Sơn Dương, Bình Nguyên, Bình Xương,
Lang Nha. Rồi theo Đại tư mã Tào Hưu đi đánh Ngô ở Giáp Thạch, Lễ đưa
lời can gián cho rằng không nên vào sâu trong đất địch, Hưu không nghe
nên bại trận. Lễ được thăng làm Thái thú Dương Bình, sau về triều làm
Thượng thư.
Minh đế đang sửa sang cung thất, nhưng thời tiết không thuận, thiên hạ
thiếu lương thực. Lễ cố can ngăn, việc sai dịch được bãi bỏ, có chiếu rằng:
“Cung kính thu nhận lời nói thẳng, sẽ khiến cho dân chúng làm theo.” Bấy
giờ Lý Huệ làm Giám tác, lại tấu xin đợi một tháng, việc xây dựng sẽ xong
hẳn. Lễ đi đến công trường, không dâng chiếu lại lần nữa, phao lên rằng có
chiếu giải tán dân, Đế lạ về ý ấy nhưng không trách tội.
Đế đi săn ở núi Đại Thạch, có con hổ vụt đến bên xe, Lễ liền quăng roi
nhảy xuống ngựa, định vung kiếm phạt con hổ, Đế chiếu lệnh cho Lễ lên
ngựa. Lúc Minh đế sắp băng hà, lấy Tào Sảng làm Đại tướng quân, nên
Sảng được tin tưởng, ở bên giường nhận di chiếu, bái Lễ làm Trưởng sử
cho Đại tướng quân, thêm chức Tán kỵ thường thị. Lễ thành thật chính
