họ hàng chết đến bảy người. Siêu bèn chạy về phía nam đến chỗ Trương
Lỗ.
Lũng Hữu Bình xong, Thái Tổ phong tước hầu cho mười một người có
công đánh Siêu. Ban Phụ tước Quan Nội Hầu. Phụ nhường nói: “Phụ lúc
chủ còn mà không có công cứu nạn, lúc chủ mất mà không có tiết tháo chết
theo, về nghĩa là đáng trách, về pháp là đáng phạt; Siêu lại không chết,
không đáng nhận lấy tước lộc”. Thái Tổ báo nói: “Ông và bọn người hiền
cùng lập nên công lớn, người miền tây bàn khen là hay, Tử Cống chối
thưởng thì Trọng Ni cho là ngăn việc tốt
.
Ông nên mở lòng nhận lấy
mệnh lệnh của nhà nước. Còn mẹ của Khương Tự khuyên tự dấy binh sớm,
trí sáng như thế, dẫu là vợ của Dương Xưởng cũng không hơn được. Hiền
thay! Hiền thay! Sử sách ghi chép, tất không rơi xuống đất”.
Liệt nữ truyện của Hoàng Phủ Mật viết: “Mẹ của Khương Tự là mẹ
của Khương Bá Biến.
Giữa năm Kiến An, Mã Siêu đánh huyện Kí, giết Lương Châu Thứ sử Vi
Khang, người trong châu thương xót, chẳng ai không căm giận. Tự làm Phủ
Di Tướng quân, đem quân đóng đồn ở huyện Lịch. Con cô của Tự là
Dương Phụ trước làm Tòng sự của Khang, cùng hơn mười người khác đều
lệ thuộc vào Siêu, ngầm mưu với nhau để trả thù cho Khang, chưa có cơ
hội. Gặp lúc vợ Phụ chết, xin Siêu về phía tây thăm hỏi, nhân đó qua huyện
Lịch, thăm mẹ Tự, kể việc Khang bị hại và cái nạn trong huyện Kí, đối mặt
mà khóc hồi lâu. Cả nhà Khương Tự xót xa, mẹ Tự nói: ‘Ôi! Bá Biến, Vi sứ
quân gặp nạn, há chỉ là cái nhục của một châu, mà cũng là trách nhiệm của
ngươi, há chỉ có Nghĩa Sơn thôi sao? Ngươi không báo cho ta, việc để lâu
tất sinh biến. Người ta ai không chết? Chết vì nước là cái chết lớn của
người trung nghĩa vậy. Nay việc đã gấp, ta tự vì ngươi mà gánh vác lấy,
không vì tấm thân đàn bà tuổi già này’. Do đó lệnh Tự cùng Phụ bàn mưu,
ưng theo, chia sai người đi báo cho người làng xóm là Y Phụng, Triệu
Ngang cùng người huyện An Định là bọn Lương Khoan được biết, sai Tự
đem quân phản Siêu trước, Siêu giận, liền tự đến đánh Tự, bọn Khoan nhân
đó theo sau đóng cửa thành. Ước đã xong, Tự bèn đem quân vào huyện
