lại. Người Phù Dư mấy lần đánh, nhưng người Ấp Lâu dẫu ít nhưng ở tại
núi hiểm, người xung quanh đều sợ cung tên của họ, rút cuộc chẳng phục
được. Người nước này lại cưỡi thuyền đi cướp bóc, nước bên cạnh cũng lo
lắng. Người Đông Di ăn uống đều dùng mâm chén, riêng Ấp Lâu thì
không, phong tục rất không có kỉ cương như vậy.
Nước Uế
phía nam tiếp với nước Thần Hàn, phía bắc tiếp với nước Cao
Câu Li, Ốc Trở, phía đông liền bờ biển lớn, nay phía đông của đất Triều
Tiên đều là đất của nước ấy vậy. Hai vạn hộ. Ngày xưa Cơ Tử đã đến Triều
Tiên, chép ra tám điều giáo hóa để dạy dân ấy, do đó nhà không đóng cửa
mà dân cũng không bị cướp. Hơn bốn mươi đời sau, vua Triều Tiên là
Chuẩn tiếm hiệu xưng Vương. Bọn Trần Thắng nổi dậy, thiên hạ phản nhà
Tần, do đó mấy vạn người dân các nước Yên, Tề, Triệu tránh loạn mà đến
đất Triều Tiên. Người nước Yên là Vệ Mãn bèn búi tóc mặc áo của người
Di, lại đến làm vua ở nước ấy. Vũ Đế của nhà Hán đánh diệt nước Triều
Tiên, chia nước ấy lập thành bốn quận. Từ đó về sau, người Hồ, người Hán
phân biệt. Không có quân trưởng lớn, từ thời Hán đến nay, quan lại có chúa
ấp được phong tước Hầu, quan ‘Tam lão’ trông coi các nhà dưới. Người già
cả của nước ấy tự bảo rằng dân mình cùng chủng với người Cao Câu Li.
Tính người thật thà, biết hổ thẹn, không phục người Cao Câu Li. Tiếng nói,
phong tục đại khái giống với người Cao Câu Li, nhưng quần áo có khác.
Trai gái đều mặc áo có cúc, con trai tán bạc thành tấm rộng mấy thước để
làm trang sức. Từ núi lớn Đan Đan đến phía tây thuộc quận Lạc Lãng, bảy
huyện từ núi đến phía đông thì do quan Đô úy trông coi, đều lấy người Uế
làm dân hộ. Sau đó bỏ quan Đô úy, phong tước Hầu cho cừ súy của dân ấy,
nay người Uế ở thành Bất Nại đều là chủng người ấy. Cuối thời Hán lại
thuộc vào nước Cao Câu Li. Phong tục coi trọng sông núi, sông núi đều có
bộ phận, không được tự ý dẫm chân vào. Người cùng họ không lấy nhau.
Nhiều kị húy, nếu bệnh tật chết chóc đều ném vứt ở nhà cũ, rồi làm nhà
mới. Có vải gai, tằm dâu để làm gấm. Hiểu cách xem sao, biết trước được
năm nào đầy đủ hoặc thiếu thốn. Không dùng ngọc làm vật báu. Thường
đến tháng mười thì tế trời, ngày đêm uống rượu múa hát, đặt tên là ‘vũ
