Thời bấy giờ các giáo dân muốn lãnh nhận các phép « bí tích » phải di
chuyển trên đoạn đường dài hàng bốn năm chục cây số, xuyên qua rừng
rậm đến Lái Thiêu hoặc Chợ Quán, có nhiều nơi công giáo chết dọc đường
vì nạn thú dữ.
Mãi đến năm 1840, nhờ lời mời của ông Côximô Trí, thỉnh thoảng
được các Cha từ những họ đạo khác, nhân tiện di chuyển tạm dừng chân
nơi họ đạo Tha La làm phúc cho các tính hữu ở đây.
- Cha Hiểu, cha Tam, cha Lợi và cha Pernot…
- Côximô Trí là người đã sáng lập họ đạo Tha La.
Ai có dịp lên Trảng Bàng vô thăm xóm đạo Tha La mới thấy sự kiến
trúc đồ sộ lớn lao của họ đạo này.
Ngược dòng thời gian, dưới triều vua Tự Đức, sắc dụ 1859 ban hành
nhằm nghiên cứu gắt gao các công cuộc truyền giáo. Vì là chức việc cao
của một họ Đạo, nên ông : Côximô Trí, ông Thể, ông Long mới bị bắt cầm
tù, phần vì tuổi cao sức yếu không đủ sức chịu đựng nên ông Côximô Trí
đã trút hơi thở tại ngục lạnh (1860). Thể xác được mang về an tang tại
thánh địa Tha La.
Trên bia mộ người quá cố có ghi lại những dòng chữ. Côximô Trí hẳn
nằm nơi đây.
Công đức cao dày, bia tạc nay
Sáng tạo Tha La đà rõ mặt.
Quý quyền câu Họ lãnh đầu tay
Ghe phen tù rạc, vì danh chúa,
Nhiều nỗi khổ hình bởi đạo ngay.
Tạ thế canh thân (1860) nơi khám thất.
Côximô Trí mất, còn một số giáo dân bị bắt cho đến Pháp chiếm Sài
Gòn mới được thả ra.
b) Tha La trải qua nhiều giai đoạn
