TÂY SƠN BI HÙNG TRUYỆN - Trang 159

Hoàng Ngũ Phúc khen:
- Kế này rất hay!
Nói rồi sai người đem mật lệnh cho Hoàng Đình Bảo và Nguyễn Hữu
Chỉnh đem thủy binh theo đường bể vào đánh thành Quảng Nam.
*
* *
Trong đêm ấy bên doanh trại Tây Sơn, Trương Văn Hiến bàn rằng:
- Quân Trịnh quân đông thế mạnh, Hoàng Ngũ Phúc lại rất giỏi dụng binh.
Binh ta ít, nhựa hỏa hổ khó tìm từ Quy Nhơn chưa vận chuyển ra kịp. Nếu
ta cứ đồn binh ở đây cố thủ với Hoàng Ngũ Phúc, ngộ nhỡ chúng đem thủy
binh theo đường bể vào đánh thành Quảng Nam, e rằng Lý Tài với một
ngàn quân bản bộ đương không nổi. Nếu mất thành Quảng Nam thì ta tiến
thoái lường nan.
Nguyễn Nhạc bèn hỏi:
- Theo ý quân sư thì phải thế nào?
Hiến chậm rãi đáp
- Cái thế yếu của quân ta là không có thủy binh thật khó bề chống giữ. Vả
lại lương thực lấy được của quân Nguyễn ta đã đem phân phát cho dân
nghèo. Chi bằng ta hãy tạm lui quân bỏ Quảng Nam về giữ Quảng Ngãi.
Lúc bấy giờ ta chia quân ra giữ cửa sông Trà Khúc, thì không phải lo quân
Trịnh đem thủy binh vào các cửa bể thọc vào sườn rồi đánh vào sau lưng ta.
Đợi hết xuân sang hạ quân Trịnh sẽ khắc lui binh.
Đình Tú, Văn Dũng, Văn Nhậm đồng thanh hỏi:
- Cớ gì hết xuân sang hạ chúng lại lui binh?
Hiến trầm ngâm đáp:
- Quân Trịnh vốn là người phương Bắc ngại nóng ưa lạnh. Nay đang xuân
khí trời mát mẻ, chúng còn mạnh khỏe hung hăng, đợi sang hè khí nghịch
hỏa xông gió Nam khô nóng, tạng người không hợp ắt sinh bệnh tật. Vả lại
tôi xem khí tượng thấy gần đây vùng trời đất Quảng Nam đêm đêm thấp
khí rất nhiều. Đến mùa hè thì hỏa nhiệt thịnh. Hễ khí tượng mà sinh ra thấp
nhiệt thì con người sẽ bị bệnh nơi trường vị mà sinh chứng tả lỵ triền miên.
Thưa Chúa công ta cứ bỏ Quảng Nam cho quân Trịnh, nhất định sang mùa