Kìa chốn nhà huyên tuổi đã già!
Vịnh các nữ lưu đời Hán: (19)
-----
(19)Trong bài này có bảy nữ lưu đời Hán:
- Câu một vịnh mẹ Vương Lăng: Vương Lăng giúp vua Hán, Hạng Vũ
nước Sở bắt giam mẹ Lăng và buộc bà phải viết thư cho con về giúp Sở. Bà
nhắn sứ giả khuyên Lăng tận trung với Hán và lấy kiếm tự sát.
- Câu hai vịnh Phiếu Mẫu: khi Hàn Tín còn đi câu ở dưới thành, bà
thấy Tín đói cho ăn. Sau Tín giúp Hán Vương diệt Sở, làm nên nghiệp đế.
- Câu ba vịnh con gái Phục Sinh: đời Hán Văn Đế khi sưu tầm kinh
Thượng Thư trước kia bị Tần đốt, không ai còn cả, chỉ có Phục Sinh nhớ
được, nhưng ông đã già, không viết được và nói cũng không rõ. Vua Hán
phải cho Triều Thố chép. "Khoa văn" là lối chữ tượng hình, nét như con
nòng nọc.
- Câu bốn vịnh Ban Tiệp Dư, cung phi của Thành Đế nhà Hán: Vua
đang ngồi bỗng có con gấu ở trong buồng sổ ra, chạy đến chực vồ, Tiệp Dư
lấy thân ngáng lại, cứu được vua.
- Câu năm vịnh Đề Oanh đời Hán Văn Đế: bố nàng là Thuần Vu ý bị
tội khép vào nhục hình. ý không có con trai, phàn nàn rằng: "Giá có con trai
thì lúc hoãn cấp còn giúp đỡ được". Đề Oanh nghe thấy khóc lóc, về Tràng
An dâng sớ xin chịu tội thay bố. Văn Đế cảm động, tha cho bố nàng và từ
đấy bỏ cả nhục hình.
- Câu sáu vịnh nàng Ban Chiêu, em gái Ban Cố (Đời Hán Hòa Đế)
Ban Cố chép bộ Hán thư chưa xong thì chết. Ban Chiêu tiếp tục làm thay.
