THIÊN 07 QUÂN TRANH
Tôn Tử viết:
- Phàm dụng binh chi pháp …ý quên … phép dùng binh thường, tướng soái
nhận lệnh vua, trưng tập dân chúng, tổ chức quân đội, sau mới bày trận đối
địch. Trong quá trình đó, khó nhất là quân tranh, nghĩa là giành lấy lợi thế. Cái
khó nhất của việc này là phải biến đường vòng thành đường thẳng, biến bất lợi
thành có lợi. Tuy đi đường vòng nhưng lấy cái lợi nhỏ dụ địch thì mới có thể
xuất phát sau mà tới được trước yếu địa cần tranh, thế là hiểu được phương
pháp biến cong thành thẳng.
- Quân tranh vừa có cái lợi, vừa có nguy hiểm. Nếu đem toàn quân có trang
bị nặng nề đi tranh thì không thể đạt được dự định, nếu bỏ lại trang bị nặng thì
trang bị nặng sẽ tổn thất. Vì thế, cuốn giáp tiến gấp, ngày đêm không nghỉ để
đi trăm dặm tranh lợi thì tướng lĩnh ba quân có thể bị bắt, lính khỏe tới trước,
yếu tới sau. Cuối cùng chỉ có một phần mười binh lực đến trước. Đi năm mươi
dặm tranh lợi, tướng lĩnh tiền quân sẽ bị chặn, chỉ có một nửa binh lực tới
trước. Đi ba mươi dặm tranh lợi, chỉ có hai phần ba binh lực tới trước. Quân
đội không có trang bị nặng ắt thua, không có lương thảo ắt chết, không có vật
tư ắt khó sống.
- Chưa biết ý đồ chiến lược của các chư hầu, không thể tính việc kết giao;
chưa thông địa hình sông núi, đầm hồ, không thể hành quân; không dùng
người dẫn đường không thể chiếm địa lợi. Dùng binh đánh trận phải dựa vào
biến hóa gian trá mới mong thành công, phải căn cứ vào chỗ có lợi hay không
mà hành động, tùy sự phân tán hay tập trung binh lực mà thay đổi chiến thuật.
Quân đội hành động thần tốc thì nhanh như gió cuốn, hành động chậm rãi thì
lừng khừng như rừng rậm, khi tấn công thì như lửa cháy, khi phòng thủ thì như
núi đá, khi ẩn mình thì như bóng tối, khi xung phong thì như sấm sét. Chiếm
được làng xã phải phân binh đoạt lấy, mở rộng lãnh thổ, phải phân binh trấn
giữ; cân nhắc lợi hại được mất rồi mới tùy cơ hành động. Trước hết, phải rõ
