QUYỂN II
I -
Hành quân
Trộm nghe luật quân rất nghiêm, nhà binh cần phải giữ vững. Cho nên nói
“Tội lớn thì giết, tội nhỏ thì răn”, vì muốn khiến lòng quân sợ tướng hơn là sợ
địch. Một khi quân lệnh đã ra thì nghiêm như sương mùa thu, chẳng ai dám
phạm. Do đó nên ngày xuất quân phải vời hết những người quản suất đến để
bảo cho những hiệu lệnh ước thúc, cho sao chép lại để khiến mọi người đều
biết. Có bao nhiêu điều kể rõ ở sau:
- Phàm quân đi phải dùng người hướng đạo, vẽ đồ, vẽ các sông núi, nơi
hiểm nơi dễ, thế thì như trông thấy giặc ở trước mắt. Trước hết kén những
người am tường đường sá làm đội du binh (hoặc 2, 3, 4, 50 người , có ngựa thì
càng hay). Trong đội phái ra mỗi đạo 9 người, chia làm ba thứ, mỗi thứ 3
người (các ngã đường cũng vậy, đây là theo phép bát quái thám kị), mỗi thứ
cách nhau ước một tầm trông, sai người nhìn xem, hoặc lên cao mà trông, hoặc
leo cây mà trông, thấy rõ quân địch nhiều hay ít, hoặc dừng, hoặc đi, kíp
xuống, chuyển về trình báo. Nếu thám báo không thực thì cứ luật nghiêm trị;
thám báo được đúng thì ghi tên khen thưởng.
- Mỗi một chi binh chia làm 3 toán, trung, tiền, tả, hữu, hậu đều thế (hoặc 1
đội làm một toán, 2 đội làm một toán), có chánh toán, có phó toán, khiến
nương tựa lẫn nhau.
- Định đến ngày nào ra quân thì truyền trước cho quản suất đều biết, để
chuẩn bị lương thực, súng đạn, chông sắt cùng các hạng đồ sắt, mọi thứ đầy đủ
(chông sắt để đặt ở đồn mà tự vệ, các hạng đồ sắt dùng để đẵn cây lấy gỗ làm
đồn).
- Đến ngày, trước hết đánh ba hồi trống lớn, các quân họp cả. Phái người
(hoặc thân hành thì hơn) kiểm điểm số quân, khí giới và chông sắt đồ sắt các
thứ cho đủ. Đến giờ lành, trước lấy tù và thổi ba hồi thì quân cầm khí giới; 1
tiếng chiêng thì quân đều bày hàng ngồi. Trống lớn tiên nghiêm đánh 3 tiếng
(tiếng thứ nhất thì lắng nghe, tiếng thứ hai thì động tay, tiếng thứ ba thì đứng
