Hình 3 - Lược đồ nước ta sau năm 1757
(chưa kể phần hải đảo, Diện tích nằm trong phần gạch chéo được trả lại cho
Chân Lạp vào năm 1848).
II - THẾ THỨ CÁC VUA TRIỀU NGUYỄN
1 - Nguyễn Thế Tổ (1802 - 1819)
- Họ và tên: Nguyễn Phúc Chủng, tự là Phúc Ánh.
- Con thứ ba của Nguyễn Phúc Luân. tức là Nguyễn Phúc Kỳ. (Nguyễn Phúc
Luân là con thứ ba của chúa Võ Vương Nguyễn Phúc Khoát). Nguyễn Phúc
Luân bị Trương Phúc Loan giết hại vào năm 1765. Ông có 5 người con trai
nhưng bốn người mất sớm, chỉ còn lại Nguyễn Phúc Ánh mà thôi.
- Sinh ngày 15 tháng 1 năm Nhâm Ngọ (1762).
- Năm 1774, khi quân chúa Trịnh đánh chiếm Phú Xuân, chúa Nguyễn chạy vào
Nam để tránh quân Trịnh và quân Tây Sơn. Nguyễn Ánh theo chúa Nguyễn vào
Gia Định.
- Năm 1780, khi chúa Nguyễn bị Tây Sơn giết, Nguyễn Ánh lên ngôi vương,
quy tụ lực lượng để chống Tây Sơn.
- Ngày 2 tháng 5 năm Nhâm Tuất (1802), sau khi thắng Tây Sơn và chiếm được
toàn cõi, Nguyễn Ánh lên ngôi hoàng đế, đặt niên hiệu là Gia Long.
- Ở ngôi 17 năm, mất ngày 19 tháng 12 năm Kỉ Mão (1819), thọ 57 tuổi.
2 - Nguyễn Thánh Tổ (1820 - 1840)
- Họ và tên: Nguyễn Phước Hiệu, hiệu là Phước Đảm.
- Con thứ tư của Nguyễn Thế Tổ (Gia Long), thân mẫu người họ Trần, sau được
tôn phong là Thuận Thiên Cao hoàng hậu.
- Sinh năm Tân Hợi (1791).
- Được lập làm thái tử tháng 6 năm Bính Tí (1816).
- Lên ngôi tháng 12 năm 1819, niên hiệu là Minh Mạng.
- Ở ngôi 20 năm, mất năm Canh Tí (1840), thọ 49 tuổi.
3 - Nguyễn Hiến Tổ (1841 - 1847)
- Họ và tên: Nguyễn Phúc Miên Tông.
- Con trưởng của Nguyễn Thánh Tổ (Minh Mạng), thân mẫu là bà Hồ Thị Hoa,
người Bình An, Biên Hoà (nay thuộc Thuận An, Bình Dương). Sau bà được tôn
phong là Tả Thiên Nhân hoàng hậu.
