TẾ HANH
Họ Trần. Sinh ngày 15 tháng 5 năm Tân Dậu (1921) ở làng Đông Yên, phủ Bình Sơn (Quảng Ngãi). Chánh quán: làng Giao Thủy,
cách làng kia một con sông. Đậu sơ học rồi ra Huế học trường Khải Định, ở đó quen Huy Cận và được Huy Cận chỉ vẽ cho nhiều. Hiện
học năm thứ hai ban trung học.
Những bài thơ trích sau đây rút trong tập Nghẹn ngào đã được giải khuyến khích của Tự lực văn đoàn năm 1939.
Tôi thấy Tế Hanh là một người tinh lắm. Tế Hanh đã ghi được đôi nét rất thần tình về cảnh sinh
hoạt chốn quê hương. Người nghe thấy cả những điều không hình sắc, không thanh âm như “mảnh
hồn làng” trên “cánh buồm giương”, như tiếng hát của hương đồng quyến rũ con đường quê nho
nhỏ. Thơ Tế Hanh đưa ta vào một thế giới rất gần gũi thường ta chỉ thấy một cách mờ mờ, cái thế
giới những tình cảm ta đã âm thầm cho cảnh vật: sự mỏi mệt say sưa của con thuyền lúc trở về
bến, nỗi khổ đau chất chứa trên toa tàu nặng trĩu, những vui buồn sầu tủi của một con đường. Tế
Hanh luôn nói đến những con đường. Cũng phải. Trên những con đường ngưng lại biết bao nhiêu
bâng khuâng hồi hộp!
Nhưng Tế Hanh sở dĩ nhìn đời một cách sâu sắc như thế là vì người sẵn có một tâm hồn tha
thiết.
Hôm đầu tôi gặp người thiếu niên ấy, người rụt rè ngượng nghịu như một chàng rể mới. Nhưng
tôi vẫn nhớ đôi mắt. Đôi mắt nống nàn lạ. Tôi nghĩ ở một người như thế những điều cảm xúc,
những nỗi đau xót sẽ quá mực thường và có khi khác thường.
Như khi yêu, người thấy:
Kìa em, lên! Rực rỡ bốn phương trời;
Đôi mắt to ném lửa sáng nơi nơi;
Vừng trán rộng, hào quang lòa chói rực.
Ta thấy sáng! Hồn phiêu diêu thoát tục,
Lòng lâng lâng không muốn ước mơ chi,
Mắt lim dim đầu cúi gục chân quỳ...
