Lịch sử đã ghi nhận rất nhiều sự khác biệt giữa các hình thái con người
bậc cao và bậc thấp. Với người Hy Lạp, họ có người Hy Lạp và tộc người
mọi rợ, những người ở phương Bắc giao tiếp bằng thứ ngôn ngữ rời rạc mà
theo mô tả của người Athen thì nghe giống như tiếng rít của loài thú. Với
người Anh, biểu tượng của cuộc sống cao cấp là những người quyền quý -
trái với cách hiểu ngày nay, cuộc sống của giới quỹ tộc rất nhàn hạ, có
nhiều luân thường đạo lý và các quy tắc ứng xử, nhưng hầu như họ không
cần làm việc để đáp ứng nhu cầu cuộc sống vốn đã quá sung túc. Với người
New York, họ gồm những người đến từ Manhattan, từ Brooklyn, hay tệ
hơn, từ Queens. Với tư tưởng Nietzsche trước đây, có những người mang
động thái Apollonian
và những người mang động thái Dionysian
còn
với tư tưởng phổ biến hơn của Nietzsche thì có cả siêu nhân, độc giả của
ông hiểu thế nào cũng được miễn là phù hợp. Còn với những người theo
phái khắc kỷ hiện đại, một cá thể cao cấp hơn sẽ tán thành quy tắc đức hạnh
cao quý - quy tắc sẽ quyết định sự lịch thiệp trong hành vi ứng xử và khả
năng tách bạch kết quả ra khỏi nỗ lực. Tất cả những khác biệt này đều
nhằm gia tăng khoảng cách giữa chúng ta với những người bà con trong họ
linh trưởng. (Tôi vẫn nhấn mạnh rằng khi buộc phải đưa ra quyết định,
khoảng cách giữa chúng ta và những người bà con lông lá này ngắn hơn
chúng ta tưởng rất nhiều.)
Tôi đề nghị thế này, nếu muốn đơn giản bước chân vào một thế giới cao
cấp hơn, hãy dứt bỏ phần “con” trong bạn đến mức có thể, bạn cần phải
chống lại lối tường thuật, tức là hãy tắt ti vi, hạn chế tối đa thời gian đọc
báo, không thèm đọc blog. Hãy rèn luyện để có thể đưa ra quyết định dựa
trên khả năng lý luận của chính mình; tống cổ Hệ thống 1 (hệ thống tự
khám phá hay dựa trên trải nghiệm) ra khỏi những quyết định quan trọng.
Hãy tự rèn luyện để nhận ra sự khác biệt giữa những gì giàu cảm xúc và
những gì dựa theo kinh nghiệm. Việc cách ly khỏi sự độc hại của thế giới
này còn tạo ra một lợi ích: nó sẽ khiến bạn hạnh phúc hơn. Ngoài ra, luôn
ghi nhớ sự hiểu biết nông cạn của chúng ta về xác suất, nơi sản sinh ra mọi
khái niệm trừu tượng. Bạn không nhất thiết phải nỗ lực hơn nữa để hiểu