đó càng diễn ra thường xuyên, bạn càng biết cách dự đoán tốt hơn. Nhưng
luôn có những điều không diễn ra thường xuyên trong môi trường hiện đại
của chúng ta.
Có lẽ có nhiều nguồn khích lệ khiến mọi người hứa hẹn thời gian hoàn
thành sớm hơn - để được nhận hợp đồng viết sách hoặc để nhà xây dựng
được thanh toán tiền mặt và sử dụng số tiền đó cho chuyến đi sắp tới của
mình đến Antigua. Nhưng vấn đề của việc lên kế hoạch vẫn tồn tại ngay cả
khi không có lý do nào để đánh giá thấp thời hạn (hoặc chi phí) của nhiệm
vụ đó. Như tôi đã nói ở phần trước, chúng ta là loài động vật có đầu óc
thiển cận đến mức không thể cân nhắc được khả năng xảy ra của các sự
kiện nằm ngoài suy nghĩ của mình, mà hơn nữa, lại quá chú trọng đến
những vấn đề bên trong dự án đến mức không xét đến sự bất ổn bên ngoài,
“một ẩn sổ không ai biết”, hay có thể nói là nội dung của những cuốn sách
chưa được đọc.
Ngoài ra còn có hiệu ứng lập dị - xuất phát từ việc loại bỏ những rủi ro
ngoài khuôn mẫu ra khỏi suy nghĩ, hoặc chỉ chú trọng đến những điều bạn
biết. Bạn nhìn nhận thế giới trong phạm vi một khuôn mẫu. Hãy nghĩ xem,
hầu hết các trì hoãn và chi phí vượt mức đều phát sinh từ các yếu tố bất ngờ
mà chúng ta không đưa vào trong kế hoạch - tức chúng nằm ngoài khuôn
mẫu - như đình công, mất điện, tai nạn, thời tiết xấu, hoặc tin đồn về sự
xâm chiếm của người Sao Hỏa. Những Thiên Nga Đen nhỏ đe dọa sẽ gây
cản trở cho các dự án của chúng ta dường như không được tính đến. Chúng
quá trừu tượng - chúng ta không biết về hình dạng của chúng và không thể
bàn về chúng một cách rõ ràng được.
Chúng ta thực sự không thể lên kế hoạch bởi không hiểu về tương lai -
nhưng đây không hẳn là tin xấu. Chúng ta có thể lên kế hoạch nhưng phải
luôn nhớ đến những giới hạn đó. Chỉ cần có can đảm là làm được.
Vẻ đẹp của công nghệ: Các bảng tính Excel
Trong một quá khứ không xa, các dự đoán vẫn còn mơ hồ và có liên
quan đến chất lượng, người ta phải vận dụng đầu óc để bắt kịp được chúng,
