Những người này được trả tiền để làm công việc chất vấn những gì mà
chúng ta cho là điều hiển nhiên; họ được đào tạo để tranh cãi về sự tồn tại
của các vị thần, định nghĩa về chân lý, sắc đỏ của màu đỏ, nghĩa của nghĩa,
sự khác biệt giữa các lý thuyết chân lý về ngữ nghĩa, giữa các hình dung
dựa trên khái niệm và không dựa trên khái niệm…. Thế nhưng, họ vẫn tin
tưởng mù quáng vào thị trường chứng khoán và khả năng của những tay
quản lý quỹ lương hưu. Tại sao họ lại làm thế? Bởi họ mặc nhiên chấp nhận
đó là những gì mọi người nên làm với số tiền tiết kiệm của mình, bởi “các
chuyên gia” đã nói với họ như thế. Họ không tin vào khả năng của mình,
nhưng lại không mảy may nghi ngờ những hoạt động mua bán tự động diễn
ra trên thị trường chứng khoán. Đặc tính vùng của chủ nghĩa hoài nghi này
chẳng khác gì so với đặc tính của các bác sĩ y khoa (như chúng ta đã chứng
kiến ở Chương 8).
Ngoài ra, có lẽ họ luôn tin rằng chúng ta có thể đoán trước được các biến
cố xã hội, rằng Gulag sẽ tôi luyện bạn, rằng các chính trị gia biết rõ những
gì đang xảy ra hơn tài xế của mình, rằng chủ tịch Cục Dự trữ liên bang đã
cứu nguy cho cả nền kinh tế, và còn rất nhiều thứ đại loại như thế. Họ cũng
tin rằng những vấn đề về quốc tịch (lúc nào họ cũng gắn thêm cái mác
“Pháp”, “Đức” hoặc “Mỹ” vào trước danh xưng của triết gia, cứ như thể
điều đó có liên quan đến những gì anh ta sắp nói). Thật quá ngột ngạt khi
phí thời gian với những người này bởi họ chỉ hiếu kì ở những chủ đề “bên
trong chiếc hộp”.
Popper ở đâu khi bạn cần đến ông ta?
Tôi hy vọng khắc sâu được ý niệm rằng, là một người hành nghề, suy
nghĩ của tôi phải gắn với niềm tin rằng chúng ta không thể đi từ lý thuyết
đến các vấn đề cụ thể, mà phải ngược lại, tức từ các vấn đề cụ thể đến lý
thuyết. Phương pháp này đã hạn chế đáng kể ảo tưởng về nghề nghiệp.
Danuek Dennet từng bông đùa “Một học giả không nên là một công cụ của
thư viện này để tạo ra một thư viện khác”.
