Tôi sớm nhận được công việc với chuyên môn “tài chính định lượng”
(quantitative finance). Tôi vừa là quant, một dạng nhà khoa học trong
ngành nghề mà bạn đang làm, người chuyên áp dụng những mô hình toán
học về tính bất định để xử lý dữ liệu tài chính (hay kinh tế xã hội) và các
công cụ tài chính phức tạp, vừa là nhân viên kinh doanh. Trường hợp của
tôi thì ngược lại: tôi nghiên cứu những thiếu sót, hạn chế của các mô hình
này, tìm kiếm Platonic fold khi những mô hình đó đổ vỡ. Tôi còn tham gia
vào giao dịch đầu cơ, chứ không chỉ “nói chuyện phiếm”, điều rất hiếm khi
xảy ra với các quant bởi họ phải tránh việc “chấp nhận rủi ro”, nhiệm vụ
của họ chỉ là phân tích chứ không phải đưa ra quyết định.
Tôi thừa nhận rằng mình hoàn toàn không có khả năng dự đoán giá cả thị
trường - tuy nhiên, cũng có nhiều người khác hoàn toàn không có khả năng
như tôi nhưng lại không biết điều này, hoặc không biết rằng họ đang chấp
nhận những rủi ro lớn. Hầu hết các nhà giao dịch thường “nhặt đồng xu
trước đầu xe lu”, tự đưa mình vào những tình huống hiếm hoi nhưng có tác
động vô cùng to lớn trong khi vẫn ngủ vô tư như những đứa trẻ. Công việc
của tôi là công việc duy nhất mà bạn có thể làm nếu cho rằng mình là người
ghét rủi ro, nhận thức được rủi ro và vô cùng dốt nát.
Thêm nữa, ngoài kinh nghiệm làm việc thực tế, hành trang tri thức để
bước vào nghề quant (một sự kết hợp giữa toán học ứng dụng, kiến thức
khoa học và thống kê) hóa ra lại rất hữu ích cho những ai muốn trở thành
một triết gia.
Thứ nhất, nếu làm việc theo kinh nghiệm với hàng loạt dữ
liệu và dám chấp nhận những rủi ro đã qua nghiên cứu trong vài thập niên,
bạn có thể dễ dàng chỉ ra những yếu tố trong kết cấu của thế giới mà các
“tư tưởng gia Plato hóa” hoặc là đã bị tẩy não, hoặc quá sợ hãi nên không
nhận ra. Thứ hai, hành trang tri thức ấy cho phép tôi tư duy một cách
nghiêm túc và có hệ thống thay vì chìm đắm trong những tiểu tiết. Và sau
cùng, cả triết học lịch sử lẫn nhận thức luận (triết học về tri thức) có vẻ như
không thể tách rời khỏi nghiên cứu thực nghiệm về dữ liệu chuỗi thời gian -
một chuỗi liên tiếp các con số về thời gian, một dạng sử liệu chứa đựng con
số thay vì từ ngữ. Và số liệu sẽ giúp quy trình xử lý trên máy vi tính trở nên
