phái mang tên Hiệp hội Đánh giá và Ra quyết định. (Đây là tổ chức học
thuật và chuyên nghiệp duy nhất mà tôi tham dự và thật sự cảm thấy tự hào;
những lần nhóm họp của hội không khiến tôi cảm thấy căng thẳng hay tức
giận). Hiệp hội này có liên kết với trường phái nghiên cứu do Daniel
Kahneman, Amos Tversky cùng các cộng sự như Robyn Dawes và Paul
Slovic khởi xướng. Hầu hết những người tham gia hiệp hội đều là các nhà
tâm lý học theo chủ nghĩa hoài nghi và các nhà khoa học về nhận thức -
những người luôn tuân thủ chặt chẽ phương pháp luận của mình khi thực
hiện các thí nghiệm (dưới dạng thí nghiệm vật lý) chính xác và có kiểm
chứng trên con người, đồng thời ghi chép có phân loại các phản ứng của
con người, với mức độ lý thuyết hóa thấp nhất. Họ tìm kiếm những thứ có
tính quy củ. Lưu ý rằng các nhà tâm lý học thực nghiệm thường sử dụng
đường cong hình chuông để phát hiện ra sai sót trong các phương pháp thử
nghiệm của mình, nhưng, như chúng ta sẽ tìm hiểu chi tiết hơn trong
Chương 15, đây chính là một trong những ứng dụng phù hợp hiếm hoi của
đường cong hình chuông trong ngành khoa học xã hội nhờ vào bản chất các
thí nghiệm đặc thù của ngành này. Chúng ta đã gặp vài kiểu thí nghiệm như
thế trong chương này, đoạn nói về lũ lụt ở California, và trong phần nghiên
cứu thiên kiến chứng thực ở Chương 5. Các nhà nghiên cứu này đã sử dụng
hình thức tư duy kép để mô tả các hoạt động của chúng ta và phân chúng
thành hai hệ thống gồm “Hệ thống 1” và “Hệ thống 2”, hay dựa trên kinh
nghiệm và dựa trên suy ngẫm. Sự khác biệt đã đó trở nên rõ ràng.
Hệ thống 1, hệ thống dựa trên kinh nghiệm, không đòi hỏi nhiều nỗ lực,
tự động, nhanh chóng, không rõ ràng (nghĩa là chúng ta sử dụng nó một
cách vô thức), được xử lý song song và có thể tự mắc lỗi. Nó là thứ mà
chúng ta gọi là “trực giác”, và thực hiện những hoạt động này một cách
nhanh chóng, thành thạo, được biết đến với tên gọi trong nháy mắt, “ăn
theo” tựa cuốn sách thuộc hàng bán chạy nhất của Malcolm Gladwell. Hệ
thống 1 rất cảm tính, chính xác bởi nó diễn ra nhanh chóng, hình thành
những lối đi tắt gọi là “suy nghiệm” (phương pháp giải quyết vấn đề bằng
cách đánh giá kinh nghiệm và tìm kiếm giải pháp qua thực nghiệm), cho
phép chúng ta thực hiện các chức năng một cách nhanh chóng và hiệu quả
