THƯƠNG NHỚ ĐỒNG QUÊ
Nguyễn Huy Thiệp
www.dtv-ebook.com
Chuyện Ông Giáo Quỳ:
Ông giáo Quỳ dạy cấp một, tính thương người, hay đọc sách từ nhỏ.
Lớn lên, cha mẹ đi hỏi vợ cho, ông giáo Quỳ bảo: Cô đừng lấy tôi rồi khổ
một đời. Người kia bảo: Khổ cũng lấy. ông giáo Quỳ bảo: Lời tôi thì đừng
sợ nghèo là một, đừng sợ nhục là hai, đừng ghen tuông là ba, phải trọng
liêm sỉ là bốn. Người kia bảo: Biết trọng liêm sỉ thì ba việc trước là thường.
Hai vợ chồng lấy nhau ăn ở tâm đắc. ông giáo Quỳ về sau bị đuổi việc vì
dạy trẻ con không chịu dạy theo sách giáo khoa, cứ tục ngữ ca dao mà dạy.
Một lần đi chấm thi ở Hải Phòng, thấy cô gái giang hồ đang bụng mang dạ
chửa không có nơi sinh nở thì đưa về làm vợ hai, vợ cả cũng chẳng nói gì,
còn cấp tiền cho để làm nhà riêng. Biết vợ hai phong tình, vẫn hay đi lại
với nhiều người, ông giáo Quỳ cũng mặc, chỉ bảo: Cô ngủ với ai thì nhớ
đòi tiền, không có tiền thì lấy thóc hay lấy lợn vịt thế vào chử đừng ngủ
không. Cả làng cười, ông giáo Quỳ cũng mặc. ông giáo Quỳ hay uống
rượu, rượu vào thơ ra, có nhiều bài nghe cũng được. Ông giáo Quỳ ở nhà
một mình, nằm võng đọc sách. Tôi và Quyên chào. ông giáo Quỳ vội nhỏm
dậy pha nước. Chúng tôi ngồi ở chõng tre dưới dàn thiên lý. ông giáo hỏi
Quyên: Cô học đại học bên Mỹ thì lợi cho ai? Quyên bảo: Lợi cho cháu,
cho gia đình, cho đất nước". ông giáo Quỳ cười: "Đừng nghĩ đến lợi, nghĩ
đến lợi nhọc mình.
Chúng tôi ngồi ăn khoai sọ chấm muối vừng. Ông giáo Quỳ cầm
quyển sách nhét xuống chiếu. Quyên bảo: Bác làm thế nát mất sách rồi còn
gì. Ông giáo Quý cười: Nát thì thôi. Đọc sách để có tri thức. Có tri thức để
sống đời mình có nghĩa. Nắng lọc qua dàn hoa rải những vệt nắng trên đất.
Cả ông giáo Quỳ, cả Quyên, cả tôi đều cùng im lặng. Tôi muốn ra đồng.
