Giữa lúc đó, việc mua bán nô lệ đã bắt đầu. Nhóm già Tôm bị dẫn đến
trước mặt hết khách buôn này đến khách buôn khác. Những người lái
buông Ả rập và trung bộ châu Phi cũng đến xem xét. Chúng nhận thấy số
người da đen này không có những đặc điểm của giống người châu Phi da
đen, vì họ đã thay đổi từ hai đời trên đất Mỹ rồi. Nhưng họ đều là những
người da đen vạm vỡ và thông minh, khác hẳn những người da đen quê ở
miền sông Dambe. Chúng nắn thịt, nắn xương, xoay đi xoay lại, chúng xem
tóc, xem răng. Sau cùng, chúng nèm một cái gậy thật xa, bắt từng người
chạy nhả để xem tướng đi thế nào. Tất cả nô lệ đều bị xem xét như thế.
Đừng tưởng những người tù thản nhiên trước việc xem xét vô nhận
đạo kèm theo những cái đá, những ngọn roi ấy. Không. Tất cả mọi người,
đàn bà cũng như đàn ông, sự tủi hổ hiện rõ trên nét mặc căm hờn của họ.
Tuy bị nhục nhã trước hành động dã man của kẻ bán cũng như người mua,
nhóm già Tôm không hề tỏ vẻ phản kháng vì theo họ thà bị đày đọa làm nô
lệ ở các thuộc địa còn hơn. Vì ở đó, họ còn có hy vọng một ngày kia đòi
được quyền tự do, chứ ở đất Phi châu này khó mà ngóc đầu lên được. Cũng
may họ được bán vào một lô. Mấy người lái ở Ugihi thi nhau trả giá. Angve
vỗ tay. Giá càng lên cao. Cuối cùng, người phú thương Ả Rập mua được,
nhưng không phải để nuôi mà để đem đi chợ Dăngdiba bán lại lấy lời.
Nhóm già Tôm sẽ phải đi hơn một ngàn rưỡi dặm đường nữa, phải qua
miền Trung bộ châu Phi, nơi núi rừng hiểm trở, khí hậu độc và luôn luôn có
những cuộc giao tranh giữa bộ lạc này với bộ lạc khác. Họ đến hồ
Tănggaca, rồi từ đó về chợ Đăngdiba. Liệu già Tôm có chịu nổi gian khổ
như vậy không? Hay lại bỏ mình giữa đường như u già Năng? Bốn người
được đi cùng vớii nhau, không bị chia xẻ, đó là niềm an ủi lớn làm cho họ
thêm phấn khởi và tưởng chừng những xiềng xích dưới chân họ nhẹ hẳn đi.
Người chủ mới cho người đưa họ ở tạm tại một căn lều riêng và chăm
sóc họ hơn vì lô hàng hiếm có này hứa hẹn một số lãi lớn khi đến
Đăngdiba.
