Ở tả ngạn, trên bờ ngắn bằng đá hoa, mãi xa cho tới tận trụ sở Bộ Ngoại
giao, những người bán sách cũ đang buồn bã ngồi dưới ánh nắng ban chiều,
bên những cuốn sách chẳng ai cần đến nữa trong thành phố này.
Tại đây, Pari cũ đang tàn tạ dần. Cạnh những quán sách cũ ven bờ sông,
cạnh những lồng chim và những người câu cá buồn bã, vẫn còn thấy những
người đứng tuổi đang dạo bước. Mắt họ đờ đẫn, ria họ che kín miệng, họ
mặc quần áo rộng thùng thình và đội mũ rơm cũ kỹ ... Khi xưa, đây là
thành phố của họ ... Ở nơi kia, trong tòa nhà Côngxécgiơri kia, Đăngtông
đã từng gào thét như con bò bị lôi đến lò sát sinh. Còn ở kia, ở bên phải,
đằng sau những mái nhà lợp graphít của điện Luvrơ, nơi những khu vườn
của điện Tuylơri chìm trong màn sương mù, đã từng xảy ra những biến cố
nóng bỏng, khi tiếng đạn của đội quân tướng Galiphê[8] rú rít dọc theo phố
Rivôli. Trời, nước Pháp hồi đó chói lọi vàng son biết bao! Mỗi viên đá ở
đây - nếu chúng biết nghe - đều sẽ kể về quá khứ vĩ đại. Vậy mà bây giờ -
chính quỷ sứ cũng không thể hiểu nổi - kẻ làm chủ thành phố này lại là con
quái vật Rôlinh từ bên kia đại dương đến, và những người tư sản lương
thiện chỉ còn cách ngồi ủ rũ mà quăng cần câu ... Ô hô hô!
Sau khi chêm tẩu thuốc nặng, Henrích nói:
- Tình hình như thế này. Công ty anilin của Đức là công ty duy nhất không
thỏa hiệp chút gì với bọn Mỹ. Công ty đã được nhà nước trợ cấp hai mươi
tám triệu mác. Giờ đây, mọi nỗ lực của Rôlinh đều hướng vào việc bẻ gãy
công ty này.
- Y bán phá giá chăng?
- Vào ngày hai mươi tám tháng này, y sẽ bán một số lượng khổng lồ các cổ
