50
Chương 3. Chủng ngừa có hiệu quả?
(S
ự chế biến số liệu thống kê)
Vô minh không ph
ải là không biết mà là biết những gì không phải là như vậy.
- Mark Twain
N
ếu bạn thấy mình suy nghĩ giống như mọi người khác, bạn nên thay đổi đi.
-
Will Rogers, nhà hài hước của Mỹ
Sự suy giảm của các bệnh truyền nhiễm
Có ph
ải vắc – xin bảo vệ chúng ta khỏi các căn bệnh? Câu hỏi này nhìn bề ngoài có vẻ như là
ng
ớ ngẩn, bởi sự biến mất gần như hoàn toàn của nhiều bệnh truyền nhiễm mà vắc – xin đang
được kể công. Tuy nhiên nếu ta nhìn gần hơn vào sự hiệu quả của vắc – xin, cũng như đánh
giá m
ột số các phương pháp thu thập và diễn giải số liệu thống kê, ta sẽ thấy một số khác biệt
thú v
ị.
Có ph
ải tiêm phòng là nguyên nhân chính cho sự suy giảm của các bệnh truyền nhiễm? Số
li
ệu thống kê thực tế và hồ sơ từ khắp nơi trên thế giới cho thấy các bệnh truyền nhiễm, ví dụ,
b
ệnh đậu mùa, bệnh bạch hầu, ho gà, và sốt phát ban đỏ đã bắt đầu biến mất từ lâu trước khi
có tiêm phòng [1]. “Theo Th
ống kê y tế hàng năm của Thế giới, 1973 – 1976, tập 2, đã có
m
ột sự suy giảm ổn định của các bệnh truyền nhiễm trong hầu hết các nước ‘phát triển’ mà
không ph
ụ thuộc vào tỷ lệ tiêm chủng được áp dụng trong các quốc gia này. Dường như là sự
c
ải thiện về điều kiện vệ sinh đã là nguyên nhân chính trong việc phòng ngừa các bệnh ‘lây
nhi
ễm’” [2].
V
ậy còn những sự suy giảm trong bệnh lao, bệnh thủy đậu, sốt phát ban, thương hàn và
nh
ững bệnh dịch mà không có chủng ngừa thường xuyên cho chúng? Một số nhà nghiên cứu,
bao g
ồm cả nhà sinh vật học lừng danh Rene Dubos, đã chỉ ra rằng các bệnh truyền nhiễm
bi
ến mất như là kết quả của việc vệ sinh môi trường và nguồn nước công cộng. Các nhà
nghiên c
ứu khác đã bao gộp cả việc cải thiện vệ sinh cá nhân và việc phân phối tốt hơn và gia
tăng tiêu thụ các loại trái cây tươi và rau quả [3]. “Khi bác sĩ Jonathan Miller được phỏng vấn
trên chương trình Dick Cavett (ngày 04 tháng 2 năm 1981), ông đã chỉ ra rằng việc cải thiện
h
ệ thống thông gió, thoát nước, cùng với chế độ dinh dưỡng, là các yếu tố quyết định chính
cho s
ự suy giảm tỷ lệ tử vong. (Ông cũng cho biết, trong 50 năm qua y học hiện đại đã có
m
ột đóng góp không đáng kể đối với sức khỏe và tuổi thọ của con người; và các chi phí rất
l
ớn dành cho việc phát triển và quản lý các phương pháp điều trị đã hầu như không phát huy
tác d
ụng).
M
ột bài viết với tiêu đề chọc cười “Đừng cằn nhằn bởi bạn vẫn chưa bị thiếu vắc – xin”
(‘Mumps’ the word but you have yet another vaccine deficiency) xu
ất hiện trong Tạp chí
Nurses Australasian tháng 6 năm 1981, trong đó Bác sĩ Glen Dettman và Bác sĩ Archie
