NGHIỆP LỰC – THIỆN TÂM
377
* Quả của:
- Nhị nhân thiện tâm trước bậc thấp – sau bậc cao.
- Nhị nhân thiện tâm trước bậc thấp – sau bậc
thấp.
Cả hai loại thiện tâm này, xét về thiện tâm cho
quả thời kỳ tái sanh và thời kỳ sau khi tái sanh giống
như nhị nhân thiện tâm bậc thấp .
Xét về chúng sinh: người hay chư thiên về sắc
thân và tâm tiếp xúc những đối tượng sắc, thanh,
hương, vị, xúc, pháp, thì nhị nhân thiện tâm trước
bậc thấp – sau bậc cao có giá trị quả báu đặc biệt
hơn nhị nhân thiện tâm trước bậc thấp – sau bậc
thấp không đáng kể.
Tóm lại, phân loại các bậc thiện tâm này do
năng lực của tác ý (cetanā) tạo thiện nghiệp. Cho
nên, tác ý đóng vai trò hệ trọng tạo nghiệp bằng
thân, bằng khẩu, bằng ý, rồi phân loại các thiện tâm
và quả của thiện tâm ấy do năng lực
của nghiệp. Ngoài nghiệp ra, không có một Ðấng
Toàn Quyền, Toàn Năng nào thưởng hoặc phạt
chúng sinh; nếu thật có Ðấng toàn quyền, toàn
năng ấy, đó chính là nghiệp của chính mình đã tạo,
không có một ai khác.
Ðức Phật dạy về nghiệp trong bài Kinh Quán
Tưởng rằng:
“Kammassako’mhi kammadāyādo kammayoni
kammabandhu kammapaṭisaraṇo, yaṃ kammaṃ